Ngân sách sụt giảm nghiêm trọng
Số liệu từ Tổng Cục thuế cho thấy tổng thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý tháng 9 đã giảm gần một nửa so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 52.000 tỷ đồng, tương đương 4,7% so với dự toán và chỉ bằng 55,8% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, thu nội địa ước đạt 48.600 tỷ đồng, tương ứng 4,4% so với dự toán và 53,4% cùng kỳ.
Về vấn đề này, Tổng Cục thuế giải thích dù luỹ kế thu ngân sách 9 tháng vẫn bám sát dự toán được giao, nguồn tăng thu vẫn tập trung chủ yếu vào 4 tháng đầu năm – thời điểm trước khi xảy ra đợt bùng phát lần thứ tư.
Cụ thể, đợt bùng phát dịch mới nhất với mức độ lây nhiễm nghiêm trọng, diễn biến phức tạp tại một số địa bàn trọng điểm kinh tế và có nhiều khu công nghiệp lớn như TP.HCM, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Long An. Các biện pháp giãn cách xã hội kéo dài hơn 2 tháng tại những địa phương đã ảnh hưởng đến kinh tế nói chung và số thu ngân sách nói riêng.
Bên cạnh đó, để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn của đại dịch, đẩy nhanh tốc độ hồi phục kinh tế, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2021 về việc thực hiện gia hạn tiền thuế và tiền thuê đất năm nay.
Riêng tháng 9, tổng số tiền cơ quan thuế thực hiện gia hạn thuế theo Nghị định 52/2021 vào khoảng 4.000 tỷ (thuế giá trị gia tăng phải nộp của kỳ khai thuế tháng 8). Lũy kế hết 9 tháng, cơ quan thuế đã thực hiện gia hạn với tổng số tiền thuế, tiền thuê đất là khoảng 78.501 tỷ đồng.
Đánh mạnh vào kinh doanh trực tuyến, chứng khoán và bất động sản
Ông Cao Anh Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng Cục thuế cho biết, nhiệm vụ thu năm 2021 được Quốc hội, Chính phủ giao cho ngành Thuế là 1.167.400 tỷ đồng. Như vậy, quý 4/2021 phải thu tối thiểu 260.400 tỷ đồng, bình quân mỗi tháng phải thu 86.800 tỷ đồng/tháng.
"Đây là con số rất thách thức đòi hỏi cơ quan thuế phải tìm nhiều giải pháp đánh giá rõ các khoản thu ngân sách, triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp thu ngân sách nhà nước", ông Tuấn nhấn mạnh.
Tổng cục Thuế sẽ yêu cầu các cục thuế, chi cục thuế tăng cường công tác quản lý, phát hiện các trường hợp lợi dụng chính sách ưu đãi để trốn thuế, tránh thuế, dây dưa, chây ỳ nợ thuế... Đồng thời, rà soát các lĩnh vực còn tiềm năng, các lĩnh vực phát triển tốt trong điều kiện dịch bệnh như thương mại điện tử, kinh doanh online, chứng khoán, bất động sản, nhất là tại các thành phố lớn, nơi tập trung đông dân cư.
Việc truy thu thuế từ các nền tảng online thực chất không mới. Đã từ vài năm trở lại đây, vấn đề này luôn được đề xuất tại các cuộc họp Quốc hội và đã có hẳn những quy định như Nghị định 126 hay Thông tư 40 áp dụng cho các tổ chức, doanh nghiệp đang kiếm doanh thu tại Việt Nam dù không có sự hiện diện vật lý như chi nhánh hay văn phòng đại diện.
Tuy nhiên, đến nay việc thu thuế từ các đối tượng này vẫn rất hạn chế do đặc tính vận hành khác hẳn những doanh nghiệp truyền thống có sự hiện diện cụ thể. Bên cạnh đó, việc thu thuế từ các cá nhân, tổ chức trong nước đang kinh doanh qua những nền tảng này cũng gặp nhiều bất lợi do các chiêu trò né thuế ngày càng tinh vi nhằm qua mắt các cơ quan thuế và các ngân hàng chịu trách nhiệm thu thuế từ những đối tượng này thay họ.
Mặc dù chưa tiết lộ con số cụ thể, nhưng cơ quan thuế cho biết số lượng người đến nộp thuế kinh doanh online gần đây chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với thực tế.
