Hai doanh nghiệp mang tính biểu tượng trên UPCoM là CTCP Giầy Thượng Đình (GTD) và CTCP Lương thực Thực phẩm Colusa – Miliket (CMN) vừa tạo ra hiện tượng hiếm gặp trên thị trường chứng khoán Việt Nam: giá trúng đấu giá cổ phần Nhà nước vượt xa thị giá, ngay cả khi cổ phiếu đã tăng trần liên tiếp và leo lên vùng đỉnh lịch sử.
Điểm chung đáng chú ý là mức giá đấu thành công đều vượt mốc 200.000 đồng/cp, cao gấp 2–2,5 lần thị giá trên UPCoM tại thời điểm giao dịch, đặt ra nhiều câu hỏi về động cơ đầu tư, kỳ vọng kiểm soát doanh nghiệp và nghịch lý định giá ngắn hạn.
Giầy Thượng Đình: Giá đấu gấp 10 lần giá khởi điểm, bỏ xa thị giá UPCoM
Theo công bố của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), ngày 16/12/2025, gần 6,4 triệu cổ phần GTD, tương đương 68,77% vốn điều lệ, do UBND TP Hà Nội nắm giữ đã được đấu giá thành công.
Phiên đấu giá thu hút 15 nhà đầu tư cá nhân trong nước, với tổng khối lượng đăng ký mua gần 39,3 triệu cổ phần, gấp hơn 6 lần lượng chào bán, phản ánh mức độ cạnh tranh rất cao đối với lô cổ phần chi phối.
Kết quả, 2 nhà đầu tư trúng toàn bộ lô cổ phần với giá đấu thành công bình quân 215.999 đồng/cp, cao gấp 10,5 lần giá khởi điểm 20.500 đồng/cp. Tổng giá trị lô cổ phần theo mức giá trúng đạt hơn 1.379 tỷ đồng.
Đây là đợt thoái vốn Nhà nước trọng điểm năm 2025 tại Giầy Thượng Đình, đã được thông qua tại ĐHĐCĐ thường niên, trong bối cảnh ban lãnh đạo doanh nghiệp nhiều lần cảnh báo rủi ro mất vốn Nhà nước nếu tiến trình thoái vốn tiếp tục kéo dài.
Cổ phiếu GTD “nổi sóng”, nhưng vẫn thấp xa giá đấu
Ngay sau khi thông tin đấu giá được công bố, cổ phiếu GTD phản ứng bùng nổ trên UPCoM. Từ ngày 19/11 đến 4/12, mã này ghi nhận 12 phiên tăng trần liên tiếp. Sau một vài nhịp điều chỉnh ngắn, GTD tiếp tục bước vào chuỗi tăng trần mới từ ngày 11/12.
Trong phiên sáng 19/12, GTD tiếp tục tăng kịch trần lên 109.400 đồng/cp, chính thức xác lập đỉnh lịch sử, đưa vốn hóa doanh nghiệp vượt 1.000 tỷ, mức cao chưa từng có, gấp hơn 9 lần chỉ sau khoảng 1 tháng.
Thanh khoản cũng cải thiện rõ rệt, đạt bình quân gần 16.000 cổ phiếu/phiên, gấp hơn 7 lần mức trung bình 1 năm.
Tuy nhiên, ngay cả tại vùng giá đỉnh này, thị giá GTD vẫn chỉ bằng khoảng 50% so với giá đấu thành công bình quân. Điều đó đồng nghĩa, xét trên thị trường thứ cấp, nhà đầu tư trúng đấu giá đang tạm thời “âm” khoảng 50% nếu so sánh với giá giao dịch trên UPCoM.
Trước diễn biến tăng giá mạnh, Giầy Thượng Đình nhiều lần có văn bản giải trình, nhấn mạnh rằng giá cổ phiếu biến động thuần túy theo cung cầu thị trường, hoạt động sản xuất kinh doanh và tình hình tài chính không có yếu tố bất thường.
Miliket giá đấu vượt xa thị giá
Kịch bản tương tự cũng diễn ra tại CTCP Lương thực Thực phẩm Colusa – Miliket (CMN), doanh nghiệp sở hữu thương hiệu mì “Hai con tôm” quen thuộc.
Ngày 18/12/2025, 960.000 cổ phần CMN (tương đương 20% vốn điều lệ) do Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) nắm giữ được đưa ra đấu giá. Phiên đấu giá ghi nhận 4 nhà đầu tư tổ chức trong nước tham gia, với khối lượng đăng ký mua gấp 4 lần lượng chào bán.
Kết quả, một tổ chức trong nước trúng toàn bộ lô cổ phần với tổng giá trị hơn 206,1 tỷ, tương ứng giá bình quân 214.697 đồng/cp, cao hơn 80% so với giá khởi điểm 119.500 đồng/cp.
Trên thị trường UPCoM, trong phiên sáng 19/12 cổ phiếu CMN tăng gần 3% lên 91.000 đồng/cp, cũng là mức cao nhất lịch sử. Tuy nhiên, thị giá này vẫn thấp hơn tới 58% so với giá trúng đấu giá, khiến khoản đầu tư của tổ chức trúng giá đang tạm ghi nhận mức lỗ tương ứng nếu đối chiếu với thị trường thứ cấp.
Khi thị trường thứ cấp “không theo kịp” kỳ vọng kiểm soát
Ngay sau khi kế hoạch đấu giá được công bố, cổ phiếu CMN bước vào chu kỳ tăng nóng với 3 phiên tăng trần liên tiếp từ ngày 20/11. Tính đến 19/12, CMN đã tăng hơn 65% chỉ trong một tháng, trong khi thanh khoản bình quân đạt gần 24.000 cổ phiếu/phiên, gấp gần 10 lần mức trung bình 1 năm trước đó.
Tuy vậy, cả GTD và CMN đều cho thấy một nghịch lý đáng chú ý khi thị trường thứ cấp dù tăng mạnh vẫn chưa tiệm cận được mức giá mà nhà đầu tư sẵn sàng trả để sở hữu cổ phần chi phối hoặc cổ phần chiến lược.
Điều này cho thấy các thương vụ đấu giá nói trên không đơn thuần phản ánh kỳ vọng lợi nhuận ngắn hạn, mà nhiều khả năng gắn với giá trị thương hiệu lâu đời, quyền kiểm soát doanh nghiệp, khả năng tái cấu trúc hoặc khai thác giá trị tài sản tiềm ẩn, những yếu tố mà thị giá trên UPCoM chưa thể phản ánh ngay lập tức.
