Năm 1938, Soichiro Honda, một chàng trai Nhật mê máy móc đến quên ăn quên ngủ, dồn toàn bộ vốn liếng và vay mượn để thành lập công ty Tokai Seiki. Sản phẩm đầu tay của ông: vòng piston dành cho Toyota. Đó không chỉ là hợp đồng làm ăn, mà còn là “giấy thông hành” đưa ông bước vào thế giới xe hơi - một ngành mà ở thời điểm ấy, Toyota gần như là biểu tượng tối thượng ở Nhật.
Nhưng đời vốn chẳng giống bản vẽ kỹ thuật. Sau nhiều tháng trời nghiên cứu và sản xuất, lô piston đầu tiên được gửi đi… và bị Toyota thẳng tay trả lại. Lý do: chất lượng kém xa tiêu chuẩn. Với Honda, đó là cú tát lạnh buốt. Bao nhiêu vốn liếng bốc hơi, công nhân thất nghiệp, danh tiếng chẳng kịp có đã bị bôi đen.
Người bình thường có thể bỏ cuộc. Nhưng Honda lại chọn cách… trở lại trường học. Ông lặn lội tới các lớp kỹ thuật, lắng nghe, học hỏi, ghi chép từng chi tiết. Một năm sau, ông mang bản thiết kế piston mới đến Toyota. Lần này, họ gật đầu. Tokai Seiki trở thành nhà cung cấp, và Honda nếm trải cảm giác chiến thắng sau một thất bại tưởng như “knock-out”.
Nhưng chưa kịp tận hưởng, chiến tranh nổ ra. Nhà máy bị bom phá hủy hai lần, và rồi một trận động đất hoàn tất công cuộc san phẳng. Đứng giữa đống đổ nát, Honda nhận ra: cánh cửa Toyota, dù từng mở lại, nay đã đóng thật sự. Ông bán lại phần còn lại của công ty cho Toyota, lấy số tiền ít ỏi còn lại và bắt đầu lại từ con số không.
Đây là khoảnh khắc định mệnh.
Trong khi Nhật Bản sau chiến tranh thiếu thốn trăm bề, Honda quan sát thấy một nhu cầu mới: người dân cần phương tiện rẻ, tiết kiệm xăng, dễ di chuyển trên những con đường đổ nát. Ông lấy động cơ máy phát điện thừa từ quân đội Mỹ, gắn vào xe đạp và chiếc xe máy Honda đầu tiên ra đời.
Từ đó, ông và cộng sự tập trung vào mục tiêu: tạo ra phương tiện giá rẻ nhưng bền bỉ, có thể thay đổi cách người Nhật đi lại. Sản phẩm “Honda Super Cub” sau này trở thành huyền thoại, bán hơn 100 triệu chiếc trên toàn thế giới. Chỉ trong hơn một thập kỷ, Honda không chỉ là thương hiệu xe máy số 1 Nhật Bản mà còn tiến sang Mỹ, chinh phục thị trường bằng chiến dịch “You meet the nicest people on a Honda”, biến xe máy từ biểu tượng của “tay quậy” thành lựa chọn của gia đình.
Rồi Honda quay lại giấc mơ xe hơi. Năm 1963, hãng ra mắt chiếc T360 mini-truck và S500 roadster. Nhiều người hoài nghi: “Honda chỉ là hãng xe máy, đừng mơ cạnh tranh Toyota hay Nissan.” Nhưng bằng sự kiên trì và triết lý “Luôn làm điều tốt hơn hôm qua”, Honda từng bước mở rộng. Đỉnh điểm là năm 1973, khi khủng hoảng dầu mỏ khiến cả thế giới phải tìm kiếm xe tiết kiệm nhiên liệu, Honda Civic xuất hiện như một “cứu tinh”. Xe đạt tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt tại Mỹ mà không cần bộ lọc xúc tác đắt đỏ, một đột phá kỹ thuật khiến báo chí Mỹ ca ngợi, còn doanh số thì bùng nổ.
Từ một nhà cung cấp vòng piston bị từ chối, Honda trở thành tập đoàn đa quốc gia với doanh thu hàng chục tỷ USD, dẫn đầu thị trường xe máy toàn cầu và là một trong những hãng ô tô sáng tạo nhất thế giới.
Thất bại không phải là dấu chấm hết, mà là bản nháp đầu tiên của thành công, miễn là bạn chịu sửa.
Khi cánh cửa này đóng lại, đừng đứng mãi nhìn nó. Hãy xoay người tìm cánh cửa khác - đôi khi, nó dẫn tới một căn phòng rộng hơn bạn từng tưởng.
Thị trường luôn có khoảng trống. Người nhìn thấy sớm và dám hành động sẽ biến khoảng trống đó thành đế chế.
Và tất cả bắt đầu từ khoảnh khắc cánh cửa Toyota đóng lại… để Honda tìm thấy cánh cửa tỷ đô của riêng mình.
