- Tổng thống Trump vừa công bố một thỏa thuận thương mại quan trọng với Indonesia, với điểm nhấn là xóa bỏ 99% hàng rào thuế quan cho hàng hóa Mỹ xuất khẩu trong khi áp thuế 19% cho hàng hóa Indonesia vào Mỹ. Đặc biệt, Indonesia cam kết cung cấp khoáng sản chiến lược cho Mỹ, làm thay đổi dòng chảy nguyên liệu công nghiệp và môi trường cạnh tranh thương mại toàn cầu.
- Dù tâm điểm là nông sản và hàng công nghiệp, nhóm kim loại quý và kim loại công nghiệp cũng sẽ chịu tác động lan tỏa rõ rệt, đặc biệt là vàng, bạc, bạch kim và đồng.
1. Đồng: Được hưởng lợi trực tiếp từ nguồn cung khoáng sản
- Đồng là kim loại công nghiệp thiết yếu, đóng vai trò then chốt trong ngành điện, điện tử, năng lượng tái tạo và sản xuất xe điện. Indonesia là nước giàu tài nguyên đồng, bên cạnh niken và bauxite. Với thỏa thuận này, Mỹ sẽ tiếp cận nguồn cung đồng từ Indonesia thuận lợi hơn, giảm chi phí đầu vào cho ngành sản xuất công nghệ cao.
- Khi Mỹ đảm bảo được nguồn cung đồng ổn định với thuế quan ưu đãi, các tập đoàn sản xuất xe điện, hệ thống điện, năng lượng sạch sẽ đẩy mạnh công suất, kích thích nhu cầu tiêu thụ đồng.
- Đồng thời, nếu Indonesia ưu tiên bán khoáng sản cho Mỹ, các đối thủ như Trung Quốc sẽ phải xoay sở nguồn thay thế, làm siết nhẹ nguồn cung toàn cầu. Trong bối cảnh toàn cầu vẫn theo đuổi năng lượng xanh, điều này sẽ là lực đỡ quan trọng cho giá đồng, hạn chế rủi ro giảm giá sâu do lo ngại suy thoái.
2. Bạc: Vừa là kim loại công nghiệp, vừa là tài sản trú ẩn
- Bạc có đặc thù kép: vừa phục vụ công nghiệp (sản xuất điện tử, tấm pin mặt trời, linh kiện công nghệ), vừa là kênh đầu tư trú ẩn bên cạnh vàng. Thỏa thuận Mỹ – Indonesia không trực tiếp nhắm vào bạc vì Indonesia không phải quốc gia khai thác bạc lớn. Tuy nhiên, tác động gián tiếp là có.
- Nếu Mỹ đẩy mạnh công nghiệp công nghệ, năng lượng sạch nhờ nguồn khoáng sản rẻ hơn, nhu cầu bạc công nghiệp sẽ tăng, nhất là mảng pin mặt trời và linh kiện điện tử. Thêm vào đó, yếu tố bất cân đối thuế quan có thể kích hoạt rủi ro căng thẳng thương mại mới, khiến giới đầu tư tìm đến bạc như một kênh phòng hộ lạm phát và rủi ro địa chính trị.
- Vì vậy, giá bạc nhiều khả năng được hỗ trợ kép, vừa nhờ cầu công nghiệp, vừa nhờ tâm lý trú ẩn.
3. Bạch kim: Hưởng lợi gián tiếp từ công nghiệp ô tô và hydro
- Bạch kim chủ yếu được dùng trong ngành công nghiệp ô tô (bộ lọc khí thải) và công nghệ pin nhiên liệu hydro. Indonesia không phải là nguồn cung bạch kim, nên nguồn cung không biến động trực tiếp theo thỏa thuận này.
- Tuy nhiên, khi Mỹ được tiếp sức về khoáng sản đầu vào, các ngành công nghiệp ô tô, chế tạo thiết bị sạch, và công nghệ hydro sẽ có điều kiện mở rộng. Điều này đồng nghĩa với việc nhu cầu bạch kim cho bộ lọc khí thải và pin hydro sẽ tăng lên, tạo lực đỡ giá.
- Ngoài ra, yếu tố căng thẳng thương mại tiềm ẩn cũng khiến bạch kim trở thành kênh kim loại quý dự phòng, tương tự như vàng và bạc.
4. Vàng: Trú ẩn trước bất ổn và rủi ro chính sách
- Vàng không liên quan trực tiếp đến nguồn cung – cầu công nghiệp, nhưng luôn là hàn thử biểu tâm lý an toàn. Một thỏa thuận thương mại mang tính bất đối xứng như Mỹ – Indonesia dễ làm dấy lên căng thẳng thương mại mới với các nước cạnh tranh khác, đặc biệt là Trung Quốc. Nếu kịch bản trả đũa thương mại xảy ra, nhà đầu tư sẽ ưu tiên nắm giữ vàng để phòng ngừa rủi ro.
- Ngoài ra, khi Mỹ thúc đẩy công nghiệp, tăng trưởng kinh tế có thể duy trì lạm phát kỳ vọng, càng củng cố nhu cầu giữ vàng như tài sản phòng lạm phát dài hạn.
=> Tóm lại, vàng hưởng lợi chính nhờ tâm lý trú ẩn, ít chịu ràng buộc bởi yếu tố khoáng sản như đồng hay bạc.
5. Tác động tổng thể: Cơ hội và biến động song hành
- Đồng sẽ là kim loại hưởng lợi rõ rệt nhất từ nguồn cung khoáng sản ưu tiên và nhu cầu công nghiệp tăng.
- Bạc hưởng lợi kép nhờ cầu công nghiệp và nhu cầu đầu cơ trú ẩn.
- Bạch kim được hỗ trợ gián tiếp qua ngành ô tô, pin hydro, cộng thêm vai trò phòng hộ tài sản quý.
- Vàng giữ vai trò đầu tàu trú ẩn, phản ánh tâm lý thị trường trước rủi ro leo thang căng thẳng thương mại.
=> Nhìn chung, thỏa thuận Mỹ – Indonesia không chỉ tái sắp xếp thị phần nông sản, mà còn vẽ lại một phần bức tranh cung – cầu nhóm kim loại, đặt ra thách thức và cơ hội mới cho nhà đầu tư toàn cầu.
