Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025 diễn ra vào ngày 4/6, Bộ Xây dựng đã báo cáo về những đề xuất từ phía doanh nghiệp tư nhân liên quan đến dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, với sự tham gia của hai tập đoàn lớn là VinSpeed (thuộc Vingroup) và THACO.
Theo Bộ Xây dựng, cơ quan này đã phối hợp cùng các chuyên gia và đơn vị tư vấn tổ chức họp thẩm định các đề xuất đầu tư từ hai doanh nghiệp nói trên. Tuy nhiên, quá trình đánh giá vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Do đó, Bộ kiến nghị chỉ nên tiến hành xem xét hình thức đầu tư cụ thể sau khi hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (FS) để đảm bảo lựa chọn được mô hình phù hợp, hiệu quả và khả thi nhất.
“Tinh thần của Nghị quyết 68 về khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân là rất cần thiết và đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, cần thiết không đồng nghĩa với việc triển khai một cách nóng vội. Bộ Xây dựng sẽ sớm trình Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền báo cáo chi tiết về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam,” Bộ trưởng Trần Hồng Minh nhấn mạnh.
Tổng quan dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam
Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 11/2024, với tư cách là một dự án đầu tư công do Nhà nước thực hiện. Tuyến đường dài 1.541 km, bắt đầu từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TP.HCM), đi qua 20 tỉnh, thành phố.
Một số thông số chính của dự án:
- Khổ đường ray đôi tiêu chuẩn: 1.435 mm
- Tốc độ thiết kế: 350 km/h
- Tải trọng trục: 22,5 tấn/trục
- Cấu trúc hạ tầng: 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa
- Tính năng linh hoạt: Có thể chuyển đổi giữa vận chuyển hành khách và hàng hóa, đồng thời đảm bảo yêu cầu quốc phòng, an ninh
Chính phủ đặt mục tiêu hoàn tất lựa chọn nhà thầu trước tháng 11/2026 và khởi công vào tháng 12/2026.
Hai "ông lớn" tư nhân nhập cuộc – VinSpeed và THACO đồng loạt đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư
Theo tinh thần Nghị quyết 68, cả VinSpeed và THACO đều đã gửi kiến nghị đề xuất được tham gia đầu tư dự án, thay vì để Nhà nước trực tiếp thực hiện. Điều này đồng nghĩa với khả năng chuyển đổi hình thức đầu tư từ công sang tư, hoặc theo hình thức hợp tác công tư (PPP).
🔹 Đề xuất tài chính
Cả hai doanh nghiệp đưa ra mức đầu tư tương đương nhau: 61,35 tỷ USD, không bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư.
- Trong đó, doanh nghiệp sẽ tự thu xếp 20% vốn tự có (12,27 tỷ USD)
- Phần còn lại (khoảng 49 tỷ USD) sẽ được vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, kèm theo đề nghị Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ lãi suất trong vòng 30 năm
Ngoài ra, VinSpeed và THACO đều đề xuất được quyền khai thác quỹ đất dọc theo tuyến đường sắt, nhằm phát triển các khu đô thị, tạo nguồn thu bổ trợ cho dự án.
🔹 Tiến độ triển khai
- VinSpeed: Cam kết hoàn thành toàn bộ dự án trong 5 năm, triển khai một giai đoạn duy nhất
- THACO: Đề xuất thực hiện trong 7 năm, chia làm 2 giai đoạn
Cả hai phương án đều rút ngắn thời gian triển khai so với kế hoạch của Nhà nước (dự kiến hoàn thành trong 10 năm).
