Chỉ vài ngày sau khi DeepSeek-R1 gây chấn động thị trường AI toàn cầu, Alibaba đã tung ra Qwen 2.5-Max, một mô hình AI tiên tiến được Alibaba quảng bá là có hiệu suất vượt trội so với DeepSeek-R1 và GPT-4o trên nhiều thước đo quan trọng. Theo kết quả thử nghiệm, Qwen 2.5-Max đạt 89.4 điểm trên Arena-Hard benchmark - bài kiểm tra đánh giá khả năng phản hồi ngôn ngữ của AI. Trong MMLU-Pro benchmark, một thước đo khả năng tư duy cấp đại học, Qwen 2.5-Max cũng thể hiện sức mạnh ngang bằng hoặc cao hơn GPT-4o của OpenAI và Claude 3.5 Sonnet của Anthropic.
Sự kiện này cho thấy sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các công ty AI Trung Quốc như DeepSeek, ByteDance, Alibaba... với mục tiêu thách thức sự thống trị của OpenAI và các hãng công nghệ phương Tây.
Sự ra mắt của Qwen 2.5-Max ngay trong dịp Tết Nguyên Đán cũng phản ánh áp lực nội bộ tại Trung Quốc, khi các công ty AI nước này phải chạy đua, cạnh tranh khốc liệt với nhau để khẳng định vị thế trong nước trước trong khi tăng cường cạnh tranh với các Big Tech lớn khác trên thế giới.
Tác động của Qwen 2.5-Max đến thị trường công nghệ Mỹ:
- Ngay sau khi Alibaba công bố ra mắt Qwen 2.5-Max, Cổ phiếu Nvidia giảm 5%, tiếp nối cú sụt giảm kỷ lục 600 tỷ USD (sau đó có phục hồi chút đỉnh) sau khi DeepSeek xuất hiện. Điều này phản ánh lo ngại rằng AI Trung Quốc có thể làm suy yếu nhu cầu GPU cao cấp.
- Cổ phiếu Alibaba tăng gần 2%, cho thấy sự tin tưởng của nhà đầu tư vào khả năng cạnh tranh toàn cầu của AI Trung Quốc.
- Sự ra mắt của Qwen 2.5-Max chắc chắn sẽ buộc các công ty công nghệ Mỹ như OpenAI, Meta, Microsoft điều chỉnh chiến lược đầu tư phát triển công nghệ để giữ vững vị thế trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc.
Không chỉ Nvidia, các công ty công nghệ Mỹ khác cũng chịu áp lực khi các AI Trung Quốc liên tục đạt hiệu suất cao với chi phí thấp hơn. DeepSeek trước đó đã phát triển mô hình AI DeepSeek-R1 với chi phí chỉ 5.6 triệu USD, thách thức mô hình đầu tư hàng tỷ USD của các Big Tech phương Tây như Anthropic, OpenAI...
Sự ra mắt của Qwen 2.5-Max đã gửi thông điệp mạnh mẽ đến các Big Tech Mỹ và phương Tây, cụ thể là:
Thứ nhất, AI Trung Quốc đang vươn lên mạnh mẽ: Không còn là kẻ theo sau, Trung Quốc đang dần khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực AI, với những sản phẩm có sức cạnh tranh cao hơn cả OpenAI.
Thứ hai, cuộc chiến giá cả AI không sớm thì muộn cũng sẽ diễn ra: Với chi phí phát triển thấp hơn nhiều nhưng vẫn đạt hiệu suất cao, AI Trung Quốc đang buộc OpenAI và các đối thủ Mỹ phải giảm giá dịch vụ để duy trì thị phần.
Thứ ba, Mỹ có thể siết chặt kiểm soát công nghệ AI Trung Quốc: Chính quyền Mỹ có thể áp đặt thêm các hạn chế xuất khẩu chip AI hoặc siết chặt các quy định đối với AI có nguồn gốc Trung Quốc.
Trong bối cảnh đó, xin tạm đưa ra một số dự báo sau:
Một là, AI Trung Quốc sẽ tiếp tục bùng nổ. Không chỉ Alibaba, Baidu, ByteDance và nhiều công ty khác của Trung Quốc sẽ tham gia vào cuộc đua, khiến thị trường AI toàn cầu ngày càng cạnh tranh hơn.
Hai là, Big Tech Mỹ buộc phải đổi mới nhanh chóng. OpenAI, Microsoft, Meta và Google sẽ buộc phải tối ưu hóa công nghệ, giảm giá và tìm cách giữ vững thị phần trước sự cạnh tranh của Trung Quốc.
Ba là, trật tự AI toàn cầu sẽ có những thay đổi lớn trong thời gian tới, với 2 chuẩn AI, một bên là của Mỹ và phương Tây và một bên của Trung Quốc, tương tự như sự phân cực địa-chính trị trong thế giới thực. Điều này có thể buộc Mỹ và phương Tây thắt chặt kiểm soát AI Trung Quốc, trong khi Trung Quốc sẽ đẩy mạnh hợp tác với các nước đang phát triển để mở rộng ảnh hưởng.
Nhìn tổng thể, sự xuất hiện của Qwen 2.5-Max cho thấy Trung Quốc không chỉ theo kịp mà đang vươn lên dẫn đầu trong cuộc đua AI toàn cầu, đe dọa vị thế thống trị của phương Tây trong lĩnh vực công nghệ này.
