Đừng học Prompt như học thuộc lòng, hãy hiểu bản chất giao tiếp với AI

Prompt không phải là câu thần chú cố định. Thực chất, nó chỉ là cách bạn đặt câu hỏi hoặc đưa yêu cầu cho ChatGPT. Cũng giống như khi giao tiếp với con người, AI sẽ hiểu bạn tốt hơn nếu bạn nói rõ ràng, có bối cảnh và mục tiêu cụ thể. Vì vậy, thay vì ghi nhớ mẫu sẵn, hãy học cách mô tả vấn đề bạn đang gặp — theo cách của chính bạn.

Ví dụ, thay vì gõ “Viết một bài blog chuẩn SEO về du lịch Đà Lạt dài 1000 từ”, bạn có thể nói: “Tôi cần một bài blog viết về du lịch Đà Lạt, nhấn mạnh trải nghiệm mùa hoa tháng 12, dùng giọng văn nhẹ nhàng, trẻ trung, phù hợp Gen Z, khoảng 1000 từ.” Cách nói này dễ nhớ hơn, tự nhiên hơn, và quan trọng là… không cần học thuộc.

Giao tiếp với ChatGPT nên giống như trò chuyện, không phải ra lệnh

Một lỗi phổ biến là xem ChatGPT như một công cụ cần “ra lệnh chính xác”. Điều này khiến nhiều người cảm thấy áp lực phải nói đúng cú pháp, hoặc phải biết tiếng Anh thật chuẩn. Trên thực tế, ChatGPT được thiết kế để hiểu ngôn ngữ tự nhiên, bao gồm cả tiếng Việt thân mật và đời thường.

Thạc sĩ Võ Thị Mỹ Duyên – Chuyên gia đào tạo Ứng dụng AI tạo sinh – chia sẻ: “Khi dạy học viên mới dùng AI, tôi luôn nhấn mạnh: Hãy tưởng tượng bạn đang nói chuyện với một cộng sự thông minh, không phải máy tính khô khan. Sự thoải mái trong cách trình bày sẽ giúp AI hiểu bạn rõ hơn và phản hồi đúng nhu cầu hơn.”

Hãy thử nói chuyện với AI như bạn đang nhờ một người bạn: “Giúp mình tóm tắt bài báo này cho dễ hiểu, mình đọc không kịp.” Sự tự nhiên này giúp ChatGPT phát huy tốt khả năng hội thoại của nó.

Quan trọng nhất là bối cảnh, không phải câu chữ

Thay vì lo lắng “nên dùng từ nào đúng để AI hiểu”, bạn chỉ cần cung cấp đủ bối cảnh. ChatGPT rất giỏi trong việc diễn giải yêu cầu khi có đủ thông tin nền.

Nếu bạn đang viết bài quảng cáo sản phẩm, hãy nói rõ đối tượng đọc là ai, mục tiêu là gì, phong cách mong muốn ra sao. Ví dụ: “Tôi đang viết bài quảng cáo sản phẩm nước hoa dành cho nữ Gen Z, muốn dùng ngôn từ gợi cảm xúc, tạo cảm giác sang chảnh và tự tin.” AI sẽ dễ dàng tạo nội dung sát với mong muốn của bạn, mà không cần một Prompt phức tạp.

Biến phản hồi của AI thành gợi ý cho Prompt kế tiếp

Một trong những kỹ năng đáng giá khi dùng AI là biết phản hồi lại kết quả để tinh chỉnh. Mỗi lần AI trả lời, bạn hãy xem đó là “bản nháp” đầu tiên. Từ đó, bạn có thể nói tiếp: “Viết lại đoạn này ngắn hơn”, hoặc “Dùng giọng văn vui hơn”, hoặc “Thêm ví dụ cụ thể về sản phẩm A”.

Qua mỗi lần như vậy, bạn đang luyện cho chính mình khả năng giao tiếp hiệu quả với AI — không cần nhớ Prompt, mà vẫn ra kết quả như mong muốn. Đây cũng chính là “Prompt nội tâm” – khả năng nói rõ điều mình muốn, thay vì phụ thuộc vào câu mẫu có sẵn.

Giao tiếp hiệu quả với AI là kỹ năng, không phải mẹo vặt

Học cách nói chuyện với ChatGPT không giống học mẹo hay lệnh đặc biệt. Nó là một kỹ năng giao tiếp – càng luyện, bạn càng thấy dễ. Kỹ năng này giúp bạn linh hoạt hơn trong mọi tình huống: viết bài, lên ý tưởng, học ngoại ngữ, hoặc xử lý dữ liệu.

Quan trọng hơn, kỹ năng này không lỗi thời khi AI cập nhật. Trong khi Prompt mẫu có thể lỗi thời hoặc không tương thích với phiên bản mới, kỹ năng trình bày rõ ràng, có ngữ cảnh và biết chỉnh sửa qua từng phản hồi luôn giữ được giá trị.

Nếu bạn đang trong hành trình “100 ngày học AI tạo sinh”, đừng biến mình thành người “thuộc lòng Prompt giỏi”. Hãy trở thành người giao tiếp linh hoạt với AI. Bắt đầu từ việc nói chuyện với ChatGPT như một người đồng hành. Kỹ năng này không chỉ giúp bạn dùng AI tốt hơn, mà còn nâng cao khả năng giao tiếp, tư duy logic và diễn đạt trong công việc lẫn đời sống.

Bài viết do AI tổng hợp dựa theo một phần giáo trình VTALK