1/ Năm 2010, CP Foods, công ty con của Charoen Pokphand, được phép của Bộ Thủy sản nhập khẩu 2.000 cá rô phi đen vào Thái Lan cho mục đích nghiên cứu và nhân giống. Nhưng sau đó một tháng, nghiên cứu này đã bị hủy bỏ sau khi cá chết nhiều trong các ao thử nghiệm.
CP Foods nói đã nộp văn bản cho Bộ Thủy sản để giải thích trình tự các sự kiện, nhấn mạnh rằng đã xử lý đúng quy định số cá còn sống sót. Nhưng sau đó, loài cá mới bắt đầu xuất hiện ở ao hồ, sông nước địa phương vào năm 2012, theo đài Thai PBS World. Ước tính thiệt hại của các trang trại lúc đó là khoảng 150-350 triệu baht.
Theo báo cáo của Liên hiệp quốc năm 2023, các loài thực vật và động vật xâm lấn đã gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu ít nhất 423 tỷ USD mỗi năm. Các loài này cũng là nguyên nhân làm biến mất 60% loài thực vật và động vật bị tuyệt chủng được tổ chức này ghi nhận.
Bangkok Post đưa tin Bộ Thủy sản đã bác bỏ mọi tuyên bố của CP Foods và nói kết quả xét nghiệm ADN cho thấy tất cả cá rô phi đen tìm thấy ở Thái Lan đều có nguồn gốc từ đàn cá bố mẹ.
Chính phủ Thái Lan đã tuyên chiến với loài cá này trong tháng 7, bao gồm thu mua cá rô phi đen được đánh bắt với giá cao hơn giá thị trường khoảng 7-10 baht/ký. Khoảng 250.000 cá rô phi đã được biến đổi gien nhằm tạo ra thế hệ không thể sinh sản đã được thả vào tự nhiên.
CP Foods cho biết đang hợp tác với các nhà chức trách để ứng phó với các loài không phải bản địa. Ngoài việc mua 2 triệu kg cá rô phi đen, công ty sẽ hỗ trợ phát triển thực phẩm kết hợp cá, cũng như thả các loài săn mồi tự nhiên của cá rô phi đen vào tự nhiên.
Tuy nhiên, hôm 12-8 Hội đồng Luật sư Thái Lan đã tuyên bố kế hoạch khởi kiện các bộ và các công ty được xem là nguyên nhân phát tán cá rô phi đen ra đồng ruộng Thái Lan và gây hại cho nông dân. Khoảng 250 chủ trang trại đã tuyên bố sẽ tham gia vụ kiện tập thể này.
2/ Cá rô phi đen và ốc bươu vàng cũng là nguồn cơn tai hại tương tự cho nông nghiệp trong cùng giai đoạn trên với Thái Lan. Tuy vậy, người Việt ăn mạnh hai loài xâm lấn này. Việt Nam còn là quốc gia hiếm hoi xuất khẩu cá rô phi vào Brazil, với giá trị xuất khẩu khoảng 6 triệu USD vào năm ngoái.
Tuy vậy, có nhiều khuyến cáo mà người tiêu dùng Việt ít chú ý là không nên ăn hai loại cá rô phi và cá trê, dù rằng cá rô phi là nguồn dinh dưỡng giàu Omega-6. Tuy nhiên, rô phi béo mập và nhiều mỡ, nên làm tăng nguy cơ nhiễm cholesterol.
Chưa kể, cá rô phi thích sống dưới tầng sâu, rúc bùn. Vì thế, ăn cá rô phi có nhiều rủi ro: nhiễm ký sinh trùng, khuẩn (do cá ăn xác thối rữa và chất thải động động vật), kim loại nặng...
Trong khi đó, một số trang trại gia cầm, gia súc ở Việt Nam thường làm trang trại bên cạnh ao cá, thường cá trê, nhằm tăng hiệu quả và lợi nhuận của mô hình VAC (vườn - ao - chuồng).
Hồi đầu năm, Brazil đã tạm ngừng nhập khẩu cá rô phi từ Việt Nam do nguy cơ nhiễm khuẩn. Hiện, vẫn chưa có thông tin là họ đã gỡ lệnh này chưa.
Trời ơi, còn đâu sức hấp dẫn của tô bún cá rô đồng.
----------------------------
Link: Thái Lan tuyên chiến với cá rô phi đen - BSA (bsamedia.vn)
