NHỮNG “NƯỚC CỜ” KHÓ ĐOÁN

Kho Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược (SPR) của Mỹ hiện chỉ còn khoảng 402 triệu thùng – thấp hơn nhiều so với dung tích tối đa 714–727 triệu thùng. Đây không chỉ là con số kỹ thuật, mà còn cho thấy thế yếu của Washington trong bức tranh năng lượng toàn cầu. Chính vì vậy, việc tìm cách hạ giá dầu để mua vào rẻ, bổ sung kho dự trữ và đồng thời tái khẳng định vai trò kiểm soát trên bàn cờ năng lượng đã trở thành ưu tiên hàng đầu của Nhà Trắng, đặc biệt dưới sự trở lại của Donald Trump.

Trong nhiều tuần gần đây, Trump liên tục phát đi tín hiệu cứng rắn. Việc điều tàu ngầm hạt nhân áp sát Nga không chỉ là động thái quân sự, mà còn là thông điệp chính trị, khiến thị trường lo ngại xung đột có thể kìm hãm nhu cầu năng lượng. Song song đó, ông lên án việc Ấn Độ tiếp tục mua dầu Nga, gieo kỳ vọng rằng Moscow sẽ hụt nguồn thu. Đỉnh điểm là phát biểu gây sốc: “Chỉ cần dầu giảm thêm 10 USD/thùng, Nga – Ukraine sẽ phải ngừng bắn.”

Những phát biểu tưởng chừng ngẫu hứng này thực chất được ví như “đòn đè giá” mềm, tác động đến tâm lý và kỳ vọng của thị trường. Mục tiêu ngắn hạn: kéo giá dầu về vùng 60–65 USD/thùng, tạo điều kiện để Mỹ thu mua quy mô lớn.

 

BÀI HỌC TỪ QUÁ KHỨ VÀ TÍNH TOÁN MỚI

Năm 2020, khi giá dầu lao dốc vì đại dịch, Trump từng muốn tận dụng cơ hội để lấp đầy SPR. Tuy nhiên, Quốc hội Mỹ không duyệt ngân sách, khiến kế hoạch bất thành. Kho dự trữ khi đó chỉ đạt 634 triệu thùng, thấp hơn đáng kể so với công suất tối đa.

Ngược lại, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã phải xả mạnh 301 triệu thùng từ SPR – riêng năm 2022 chiếm tới 75% – nhằm kìm hãm giá xăng trong nước. Hệ quả: SPR rơi xuống đáy lịch sử, chỉ còn hơn 400 triệu thùng hiện nay.

Trump hiểu rõ sai lầm của lần trước, và giờ đây ông muốn bù đắp bằng chiến lược mới: hạ giá, gom hàng, lấp đầy kho dự trữ trước mùa đông 2025. Nếu thành công, Mỹ sẽ bước vào cuộc chơi với lợi thế kép – vừa có nguồn năng lượng giá rẻ, vừa tạo áp lực lên đối thủ địa chính trị như Nga.

NGUY CƠ “CUỘC CHIẾN TÍCH TRỮ” TOÀN CẦU

Nhưng Mỹ không đơn độc trong cuộc chơi này. Khi Washington gom hàng, châu Âu chắc chắn cũng sẽ nhập khẩu mạnh để chuẩn bị cho mùa đông Q4/2025. Khi các cường quốc cùng bước vào “cuộc cạnh tranh tích trữ”, giá dầu hoàn toàn có thể bật mạnh trở lại vùng 85 USD/thùng.

Điều đó đồng nghĩa, mục tiêu mua rẻ của Mỹ có thể thành công trong ngắn hạn, nhưng về trung hạn, chính động thái gom hàng này sẽ châm ngòi cho một đợt tăng giá mới, tác động dây chuyền đến toàn bộ nền kinh tế thế giới.

HIỆU ỨNG DOMINO LÊN NÔNG SẢN

Giá dầu từ lâu không chỉ là vấn đề năng lượng, mà còn là biến số chi phối nhiều lĩnh vực khác, trong đó có nông sản.

Khi dầu tăng giá, chi phí vận tải, phân bón, nhiên liệu sản xuất tăng, khiến giá thành nông sản bị đẩy lên.

Khi dầu đắt đỏ, dòng vốn đầu cơ thường tìm đến hàng hóa, tạo áp lực tăng giá bất chấp cung cầu chưa đổi.

Khi lạm phát đe dọa, nhiều quốc gia chọn cách tích trữ lương thực, càng khiến giá hàng hóa nóng lên.

Trong bối cảnh này, gạo nổi lên như mặt hàng đặc biệt nhạy cảm. Dù nhu cầu tiêu dùng gần như cố định, nỗi lo lạm phát và thiếu hụt chuỗi cung ứng khiến nhiều nước sẵn sàng mua vào nhiều hơn. Thêm vào đó, Ấn Độ tiếp tục hạn chế xuất khẩu, Thái Lan chịu áp lực khí hậu, khiến gạo Việt Nam trở thành lựa chọn đáng tin cậy.

LỢI THẾ KÉP CHO GẠO VIỆT
 

Giá dầu tăng đẩy cước vận tải biển, vận tải nội địa và giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật lên. Đối với toàn ngành gạo thế giới: chi phí tăng buộc giá xuất khẩu phải điều chỉnh.

Đối với Việt Nam: chi phí nội địa vẫn tăng nhưng ít bị “bóp nghẹt” hơn so với các nước ở xa thị trường nhập khẩu chính (Philippines, Trung Quốc). Khoảng cách địa lý ngắn giúp Việt Nam chịu áp lực tăng giá cước thấp hơn đối thủ như Ấn Độ, Pakistan.

Mạng lưới sản xuất và phân phối gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long, với hệ thống thủy lợi hiện đại, vận tải đường thủy chi phí thấp và chuỗi cung ứng khép kín, trở thành “lá chắn” giúp Việt Nam giữ vững lợi thế trong cơn sóng tăng giá dầu và phân bón. Nhờ kiểm soát tốt chi phí nội địa, giá thành gạo Việt Nam duy trì ổn định, trong khi giá gạo thế giới leo thang do chi phí sản xuất toàn cầu tăng. Điều này cho phép doanh nghiệp xuất khẩu nâng giá bán mà vẫn cạnh tranh, giúp gạo Việt Nam không chỉ hưởng lợi về giá mà còn mở rộng thị phần trong bối cảnh thị trường lúa gạo quốc tế khan hiếm và đắt đỏ.

Phân bón vốn chiếm tới 30–40% tổng chi phí đầu vào trong sản xuất lúa. Khi giá dầu và khí đốt tăng, giá phân bón thường nhảy vọt từ 10% đến 30%, khiến nông dân buộc phải tăng giá bán lúa để bù đắp. Đây không chỉ là câu chuyện của Việt Nam mà còn là thực trạng ở Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan – những “ông lớn” xuất khẩu gạo toàn cầu.

Nông dân nhỏ lẻ ở nhiều nước có xu hướng giảm lượng bón phân, kéo theo năng suất lúa sụt giảm. Một số hộ còn tạm hoãn gieo trồng hoặc bán ra cầm chừng, khiến nguồn cung gạo trở nên khan hiếm đúng vào mùa bão tháng 8-11 thời điểm thiên tai thường làm gián đoạn sản xuất ở Nam Á. Điều này tạo áp lực kép: chi phí cao và sản lượng giảm.

Khi cung giảm và chi phí đầu vào tăng, giá gạo xuất khẩu khó có thể hạ thấp. Các thị trường nhập khẩu lớn như Philippines, Indonesia hay nhiều quốc gia châu Phi buộc phải chấp nhận mức giá cao hơn để đảm bảo an ninh lương thực. Trong bối cảnh đó, gạo Việt Nam, với nguồn cung ổn định từ Đồng bằng sông Cửu Long và mạng lưới logistics hiệu quả, trở thành lựa chọn ưu tiên không chỉ bán giá cao hơn mà còn mở rộng thị phần.
 

KẾT LUẬN :

 Nếu chiến lược “ép giá” và tái tích trữ dầu thô của Mỹ thành công, mặt bằng giá năng lượng toàn cầu nhiều khả năng sẽ bật tăng trở lại. Khi đó, hiệu ứng lan tỏa lên nông sản là điều khó tránh: chi phí sản xuất, vận tải và dự trữ tăng, đồng thời dòng vốn đầu cơ đổ vào hàng hóa sẽ đẩy giá lương thực neo cao.

Trong bức tranh ấy, gạo Việt Nam có lợi thế kép: vừa thừa hưởng mặt bằng giá xuất khẩu thuận lợi, vừa chiếm ưu thế cung ứng khi các đối thủ như Ấn Độ hay Thái Lan gặp hạn chế. Điều này không chỉ giúp gia tăng giá trị xuất khẩu trong ngắn hạn, mà còn củng cố vị thế chiến lược của Việt Nam trong chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu ở trung và dài hạn.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------

🌾 Tại Việt Nam, nhà đầu tư có thể giao dịch lúa mì niêm yết tại Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV). Sản phẩm có tính thanh khoản cao, biên độ dao động hấp dẫn và được liên thông trực tiếp với sàn CBOT Hoa Kỳ, giúp cập nhật liên tục biến động giá toàn cầu.

📌 Với đầy đủ công cụ hỗ trợ phân tích, đòn bẩy hợp lý và khả năng giao dịch hai chiều (mua - bán), lúa mì là lựa chọn đáng chú ý trong danh mục hàng hóa cho cả nhà đầu tư ngắn hạn và trung hạn.

Anh Chị quan tâm hoặc muốn cập nhật thêm góc nhìn về thị trường, em luôn sẵn sàng hỗ trợ!
📌 THU THỦY – GIAO DỊCH HÀNG HÓA
📞 0354.795.001
THAM GIA NHÓM CỘNG ĐỒNG