King Bay một dự án từng được kỳ vọng trở thành khu đô thị kiểu mẫu tại Đồng Nai, nay lại trở thành tâm điểm của hàng loạt vụ khởi tố, khi nhiều cựu lãnh đạo tỉnh và doanh nhân vướng vòng lao lý.
Khởi tố hàng loạt cựu lãnh đạo tỉnh Đồng Nai
Tại họp báo quý III/2025, Thượng tá Vũ Thanh Tùng Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu (C03, Bộ Công an) cho biết, cơ quan điều tra đã khởi tố bà Phan Thị Mỹ Thanh cựu Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai để điều tra về tội “Nhận hối lộ”.
Cùng tội danh, ông Võ Thanh Nhuận nguyên Trưởng phòng Đầu tư Văn phòng UBND tỉnh Đồng Nai và ông Đỗ Đình Ngoan, định giá viên, cũng bị khởi tố.
Ngoài ra, C03 còn khởi tố các ông Đinh Quốc Thái và Cao Tiến Dũng, đều là cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cùng Võ Văn Chánh và Nguyễn Quốc Hùng nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh, về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Đáng chú ý, bà Vũ Minh Lý Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Free Land, chủ đầu tư dự án Khu dân cư Long Tân (King Bay), cũng bị tạm giam để điều tra với cùng tội danh.
“Đường đi” của dự án King Bay từ hạ tầng công sang dự án bất động sản
Dự án King Bay nằm tại xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch (cũ), tỉnh Đồng Nai. Ban đầu, khu đất 125 ha này được dùng để tạo nguồn vốn đối ứng cho dự án đường Vành đai 3 TP.HCM, đoạn Tân Vạn – Nhơn Trạch.
Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch chi tiết đường Vành đai 3. Đến năm 2015, để có nguồn vốn bồi thường giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh Đồng Nai cấp giấy phép quy hoạch Khu dân cư Long Tân và giao Công ty CP Ngũ Long Tân (liên doanh giữa Tổng công ty Cửu Long và doanh nghiệp tư nhân nay là Công ty CP Free Land) làm chủ đầu tư.
Từ mục tiêu “huy động vốn cho dự án giao thông”, khu đất này dần biến thành dự án bất động sản thương mại – bước ngoặt mở đầu cho chuỗi sai phạm.
Từ liên danh công - tư đến “sân sau” doanh nghiệp
Theo hồ sơ, Công ty CP Ngũ Long Tân được thành lập cuối năm 2014 với Tổng công ty Cửu Long nắm 10% cổ phần, bà Vũ Minh Lý nắm 50%.
Đến cuối năm 2016, công ty đổi tên thành Công ty CP Free Land, bà Lý nâng tỷ lệ sở hữu lên 75%, còn Cửu Long rút toàn bộ vốn khỏi liên doanh.
Tức là, chỉ trong chưa đầy hai năm, một dự án công mang tính hạ tầng quốc gia đã chuyển hoàn toàn sang tay doanh nghiệp tư nhân.
Ngày 6/9/2018, UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định giao và cho thuê đất đợt 1 cho Free Land để triển khai dự án quyết định này do Phó Chủ tịch Võ Văn Chánh ký.
Huy động vốn khi chưa được giao đất
Điều đáng nói, dù chưa hoàn tất giao đất, chưa đủ pháp lý, nhưng Free Land đã huy động vốn bán sản phẩm ra thị trường dưới tên thương mại King Bay.
Các sàn môi giới quảng cáo rầm rộ, ký hợp đồng đặt cọc, thậm chí thu tiền của hàng trăm khách hàng.
Khi báo chí phản ánh, UBND huyện Nhơn Trạch thừa nhận dự án “vẫn trong quá trình hoàn thiện pháp lý”, song viện dẫn rằng tỉnh Đồng Nai đã có chủ trương cho phép liên danh đầu tư khu dân cư Long Tân 125 ha, coi đây là một hình thức tạo vốn đối ứng cho dự án Vành đai 3.
Sai phạm trong thu hồi và giao đất
Theo Điểm d, Khoản 3, Điều 62 Luật Đất đai 2013, các dự án khu đô thị, khu dân cư mới chỉ được Nhà nước thu hồi đất khi HĐND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương. Tuy nhiên, hồ sơ cho thấy UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành quyết định thu hồi, giao đất và cho thuê đất khi chưa có nghị quyết của HĐND.
Cũng tại thời điểm đó, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng chưa hoàn tất, pháp lý dự án chưa đầy đủ, nhưng Free Land đã tự ý triển khai kinh doanh.
Hồi chuông cảnh tỉnh từ “dự án xin, rồi chuyển”
Từ chủ trương ban đầu “xin đất để làm hạ tầng”, dự án King Bay nhanh chóng biến thành dự án nhà ở thương mại với hàng nghìn tỷ đồng giao dịch.
Chuỗi sai phạm trong việc xin dự án công rồi chuyển nhượng, chuyển mục đích và kinh doanh trái phép đã kéo theo hàng loạt cán bộ và doanh nhân vướng vòng lao lý.
Hiện, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) vẫn đang mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân liên quan trong toàn bộ quá trình xin – giao – chuyển – bán dự án King Bay.
