Hơn 20 năm gây dựng và cuộc trở lại của “ông lớn tôn mạ”
Ngày 02/12, HoSE xác nhận đã tiếp nhận hồ sơ đăng ký niêm yết 149 triệu cổ phiếu của CTCP Tôn Đông Á (GDA). Đây là động thái tái khởi động kế hoạch IPO từng dang dở từ năm 2021 khi doanh nghiệp phải rút hồ sơ trong bối cảnh ngành thép suy giảm sâu.
Thành lập năm 1998 bởi ông Nguyễn Thanh Trung, Tôn Đông Á khởi đầu từ một cơ sở sản xuất nhỏ sử dụng công nghệ cũ. Sau chuyển đổi lên mô hình CTCP năm 2009, doanh nghiệp bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh, gia nhập nhóm ba nhà sản xuất tôn mạ lớn nhất Việt Nam cùng Hoa Sen và Nam Kim.
Hiện công ty vận hành hai nhà máy tại Bình Dương với công suất tối đa 850.000 tấn/năm và mở rộng sang các dòng tôn - thép chuyên biệt cho gia dụng, nội thất, ô tô. Xa hơn, Tôn Đông Á đang chuẩn bị cho dự án thép lá mạ Phú Mỹ 7.000 tỷ đồng, quy mô 1,2 triệu tấn/năm, vận hành thử từ 2027.
Từ thua lỗ lịch sử đến phục hồi nhờ xoay trục thị trường
Năm 2022, Tôn Đông Á lỗ 276 tỷ đồng - mức giảm sốc so với khoản lãi 1.210 tỷ đồng năm 2021, trong bối cảnh giá nguyên liệu thép lao dốc và chi phí vận chuyển tăng mạnh.
Tuy nhiên, từ 2023 đến 2025, doanh nghiệp ghi nhận sự hồi phục đáng kể:
+ Lãi sau thuế 2023: 284 tỷ đồng
+ Lãi 2024: 342 tỷ đồng
+ 09 tháng 2025: đạt 235 tỷ đồng
Điểm xoay trục lớn nhất đến từ chiến lược dịch chuyển sang thị trường nội địa. Trong Quý III/2025, tiêu thụ nội địa tăng 60%, chiếm 82% tổng sản lượng; trong khi xuất khẩu giảm mạnh do các biện pháp phòng vệ thương mại và nhu cầu suy yếu tại Mỹ - EU.
Doanh thu Quý III giảm còn 3.680 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận sau thuế tăng 58% nhờ chi phí bán hàng giảm sâu.
Dồn lực cho “cuộc chơi mới” tại HoSE
Tính đến 30/09/2025, tổng tài sản của Tôn Đông Á đạt 11.558 tỷ đồng; trong đó tiền mặt và tiền gửi 3.278 tỷ đồng, tương đương gần 30% tổng tài sản - nền tảng tài chính quan trọng để phục vụ đại dự án Phú Mỹ.
Doanh nghiệp đặt mục tiêu năm 2025 đạt:
+ Doanh thu: 18.000 tỷ đồng
+ Lợi nhuận sau thuế: 300 tỷ đồng
Sau 9 tháng, công ty đã hoàn thành 78% kế hoạch lợi nhuận.
Gia đình Chủ tịch Nguyễn Thanh Trung vẫn là nhóm cổ đông lớn nhất, nắm hơn 39% vốn điều lệ; bên cạnh các cổ đông đáng chú ý như Lê Thị Phương Loan (12,88%) và JFE Shoji Việt Nam (7,44%).
Việc nộp hồ sơ niêm yết lên HoSE được xem là bước cuối trong hành trình tái thiết của Tôn Đông Á, mở ra kỳ vọng một chu kỳ tăng trưởng mới khi doanh nghiệp vừa củng cố thị trường nội địa, vừa chuẩn bị công suất sản xuất quy mô lớn.
