Giới kinh doanh và có lẽ cả người hâm mộ đang xôn xao về vụ công ty nông nghiệp của bầu Đức đổi chủ. Giấc mơ đưa nông nghiệp Việt Nam lên top đầu khu vực phải bỏ dở hay sao? Liệu bầu Đức có bỏ trồng chuối đi bán cà phê? Kết quả sẽ có vào ngày 8/1/2021 sắp tới!
Chẳng là mới đây, Hội đồng quản trị của HAGL Agrico (HNG) thông báo chuẩn bị họp đại hội cổ đông bất thường, dự kiến trình thông qua việc miễn nhiệm chức danh đối với 3 thành viên HĐQT là các ông Đỗ Xuân Diện, Võ Trường Sơn và Nguyễn Quan Anh và Trưởng ban kiểm soát Lê Hồng Phong kể từ ngày 8/1/2021.
Ông Nguyễn Quan Anh hiện là Thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng Giám đốc HNG. Ông Võ Trường Sơn, ngoài chức vụ tại HNG, hiện là Thành viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc CTCP Hoàng Anh Gia Lai. Trong khi đó, ông Đỗ Xuân Diện là Phó Chủ tịch HĐQT phụ trách chiến lược của HNG, đồng thời còn là lãnh đạo cấp cao của CTCP Sản xuất chế biến và Phân phối Nông nghiệp Thadi, CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco).
HNG dự kiến sẽ bầu bổ sung thêm 2 thành viên HĐQT và 1 thành viên BKS nhiệm kỳ 2020 – 2025.
Cùng với việc thay máu nhân sự thì HĐQT HNG cũng trình cổ đông thông qua việc chào bán riêng lẻ tới 741,4 triệu cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược.
Số tiền thu được từ phát hành, dự kiến dành 5.500 tỉ đồng để hoán đổi nợ cho CTCP Nông nghiệp Trường Hải (Thagrico) nhằm cải thiện các chỉ số tài chính. Còn 1.914,4 tỉ đồng, HNG dự kiến dành cho việc bổ sung vốn lưu động để tiếp tục đầu tư sản xuất kinh doanh theo chiến lược và kế hoạch từ năm 2021 – 2023.
Nhưng từ trước đó, các công ty có liên quan của bầu Đức đều đã bán đi hàng triệu cổ phiếu HNG, cho thấy một sự rút chân rõ ràng luôn.
Cụ thể, vào ngày 23/9/2020, Công ty TNHH Hưng Thắng Lợi Gia Lai – công ty con của HAG - đã bán ra 49,5 triệu cổ phiếu HNG, giảm tỉ lệ sở hữu từ 8,4% xuống còn 3,93% và không còn là cổ đông lớn của HNG.
Chính Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức cũng vừa đăng ký bán 47,5 triệu cổ phiếu HNG, giảm tỉ lệ sở hữu xuống 40,83% vốn điều lệ, để tái cơ cấu nợ ngân hàng.
Nếu được cổ đông thông qua và HNG phát hành thành công 741 triệu cp, vốn điều lệ mới của HNG sẽ đạt xấp xỉ 18.500 tỷ đồng. Khi đó, với tỷ lệ sở hữu của HAG tại HNG sẽ giảm ở mức 36,55% xuống còn 21,9% vốn (sau khi bán 47,5 triệu cp và không thực hiện đợt mua bán nào nữa).
HAG dù đã giảm tỷ lệ sở hữu tại HNG xuống dưới mức quá bán (51%) từ lâu, song vẫn khẳng định là công ty mẹ của HNG nhờ chiếm đa số “ghế” và chức vụ Chủ tịch HĐQT HNG vẫn do bầu Đức nắm giữ.
Tuy nhiên, nếu các nội dung miễn nhiệm sắp tới thông qua, số đại diện trong HĐQT HNG của HAG sẽ giảm một nửa, chỉ còn ông Đoàn Nguyên Đức và bà Võ Thị Mỹ Hạnh. Chiếc "ghế" còn lại do ông Nguyễn Hoàng Phi - một nhân sự có liên quan tới Thaco - nắm giữ.
Thực ra tôi có người anh em ở nông trại của HAGL Agrico tại Campuchia, kể cho biết là đội bầu Đức đã rút lui, nghỉ việc hết rồi và đội bên Thadi của Thaco đã vào tiếp quản. Không rõ bên Lào thì sao? Nhưng vậy là bầu Đức sẽ kết thúc triều đại ở đây sao?
Vậy giấc mơ đưa nông nghiệp Việt Nam lên top đầu khu vực của ông ấy sẽ thế nào? Và ông Đức có còn làm nông nghiệp không hay đi bán cà phê nhỉ?
Thời điểm Thaco kí kết thỏa thuận hợp tác đầu tư chiến lược dài hạn với HAGL Agrico là vào ngày 3/8/2018. Khi đó, Thaco và nhóm cổ đông cam kết sẽ sở hữu 35% tổng số cổ phần của HAGL Agrico, với tổng số vốn đầu tư hơn 3.800 tỉ đồng.
Từ tháng 6/2018, khi những thông tin về hợp tác Thaco - HAGL Agrico được đồn thổi trên thị trường, giá cổ phiếu HNG đã phản ứng tích cực và liên tục tăng giá.
Đến thời điểm hai doanh nghiệp chính thức kí kết thỏa thuận hợp tác vào tháng 8, giá cổ phiếu đã tăng lên gấp hơn hai lần, từ 7.500 đồng/cp lên trên 17.000 đồng/cp.
Mặc dù thời gian sau đó, kết quả kinh doanh vẫn chưa cải thiện, những tín hiệu tích cực về tài chính đã xuất hiện khi HAGL Agrico công bố trả các khoản nợ lớn với ngân hàng, tạo ra nhiều đợt sóng cho cổ phiếu HNG.
Nói về mối lương duyên trong lĩnh vực nông nghiệp và việc đầu tư vào HAGL, tỷ phú Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thaco, cho biết Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đã gợi ý tôi đầu tư vào nông nghiệp, còn ông Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức) gọi điện nói "nếu không cứu thì anh chết". Bản thân anh quay về tay không cũng không sao nhưng không thể mất HAGL. Người cứu được anh chỉ có tôi, và không những cứu anh mà còn có thể đưa HAGL thành tập đoàn nông nghiệp hàng đầu trong khu vực”, ông Dương chia sẻ.
Tại thời điểm đó, từng có người nói rằng ông Trần Bá Dương không cứu nổi HAGL và cẩn thận khi tham gia cùng HAGL, khó khăn của công ty Bầu Đức sẽ khiến THACO cũng gặp khó.