Các công ty kiểm toán hàng đầu như Ernst & Young, Deloitte Việt Nam, KPMG đều làm các công việc kiểm toán hàng năm cho nhóm Big4. Nhưng tại sao các công ty này lại không phát hiện lỗi mà SCB mắc phải, tài chính thậm tệ nhưng tại sao các công ty kiểm toán này không đưa ra kết luận!?
Theo thông tin, những năm 2012 ngay thời kỳ đầu sáp nhập, công ty Kiểm toán Ernst & Young đã thực hiện kiểm toán BCTC hợp nhất và kiểm toán soát xét đến hết năm 2016.
Qua đến năm 2017 đến 2019, thực hiện các BCTC kiểm toán và soát xét do công ty kiểm toán Deloitte Việt Nam. Đến năm 2019 những công việc thuộc báo cáo soát xét bán niên cho đến năm 2021 do công ty kiểm toán KPMG thực hiện. với 3 công ty trên đã thực hiện các báo cáo tài chính của ngân hàng SCB đều là công ty kiểm toán có tiếng, thường làm các báo cáo liên quan đến nhóm Big4.
Ernst & Young, Deloitte Việt Nam, KPMG đều làm các công việc kiểm toán hàng năm cho nhóm Big4
SCB đã lỗ đến 564.500 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu âm không thể tả nổi đến 443.700 tỷ đồng, Nhưng tại sao 3 công ty kiểm toán trên chưa một lần nào phát hiện ra?
Mới đây nhất vào năm 2021, do công ty KPMG báo cáo các số liệu cho thấy SCB lãi sau thuế 359 tỷ đồng. Tiền gửi khách hàng 479.216 tỷ đồng, cho vay khách hàng lên đến 356.882 tỷ đồng. Trong khi đó, tổng tài sản đạt 671.628 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu mức 21.754 tỷ đồng.
Sau khi khởi tố vụ án, cơ quan điều tra mới phát hiện ra SCB đã có nợ xấu đột biến từ năm 2017 khi con số lên đến 20%, nhưng trong báo cáo lại để 0,61%.
Từ khi công ty kiểm toán Ernst & Young rời đi, các chỉ số của SCB đã vượt mức cho phép của ngân hàng nhà nước. Nhưng vì lý do nào đó cả 3 công ty kiểm toán này không có một kết luận cụ thể trong báo cáo tài chính mà họ đã thực hiện cho SCB.
Được biết, KPMG có nghiệp vụ tập trung chủ yếu vào kiểm toán, tư vấn vận hành, tư vấn thương vụ, tư vấn thuế, pháp lý.
Còn Deloitte Việt Nam thiên về thế mạnh tư vấn kế toán và báo cáo tài chính, tư vấn sự kiện, tư vấn hoạt động kế toán và các dịch vụ đảm bảo khác. Khách hàng của Deloitte Việt Nam có: Tổng Công ty Điện lực Dầu khí, Lọc hóa Dầu Bình Sơn, Bảo hiểm PVI, Dược Hậu Giang, Xi măng Vicem Hà Tiên...
Còn Ernst & Young Việt Nam có doanh thu 3.600 tỷ trong năm 2022, trong tệp khách hàng gồm nhiều doanh nghiệp lớn như Vinhomes, Hoàng Anh Gia Lai, Thế Giới Di Động, Agribank, VietinBank…
Vụ án bà Trương Mỹ Lan, các mối liên quan của Vạn Thịnh Phát và SCB chúng ta có thể mạnh dạn đặt dấu hỏi về vai trò và trách nhiệm của các công ty kiểm toán.
‐----------------
Dưới đây là ý kiến của bạn Nguyễn Đức Minh:
Việc các công ty kiểm toán hàng đầu như Ernst & Young, Deloitte Việt Nam, KPMG không phát hiện được lỗi ở SCB trong hơn 10 năm qua là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân đan xen. Dưới đây là một số lý do chính:
Hạn chế của công tác kiểm toán:
Kiểm toán chỉ là việc thu thập mẫu dữ liệu và đánh giá rủi ro, chứ không thể đảm bảo 100% tính chính xác của báo cáo tài chính.
Các công ty kiểm toán thường dựa vào thông tin do SCB cung cấp, và họ không có quyền truy cập vào tất cả các dữ liệu nội bộ của ngân hàng.
Các thủ thuật gian lận ngày càng tinh vi, khiến cho việc phát hiện sai phạm trở nên khó khăn hơn.
Yếu tố từ phía SCB:
SCB đã có hành vi gian lận, che giấu thông tin và thao túng dữ liệu tài chính nhằm đánh lừa các công ty kiểm toán.
Hệ thống quản trị rủi ro nội bộ của SCB còn nhiều bất cập, tạo điều kiện cho các hành vi sai trái xảy ra.
SCB có thể đã chi trả hoa hồng hoặc lợi ích khác cho các công ty kiểm toán để họ "bỏ qua" các sai phạm.
Thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng:
Việc chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý nhà nước, ngân hàng nhà nước và các công ty kiểm toán còn hạn chế.
Các chế tài xử phạt đối với hành vi gian lận trong lĩnh vực tài chính chưa đủ sức răn đe.
Ngoài ra, cũng có một số ý kiến cho rằng:
Các công ty kiểm toán đã thiếu cẩn trọng trong quá trình thực hiện công việc.
Các công ty kiểm toán chịu áp lực từ phía SCB để đưa ra ý kiến kiểm toán chấp thuận.
Vụ việc SCB là một bài học đắt giá cho ngành ngân hàng và các công ty kiểm toán. Các cơ quan chức năng cần tăng cường phối hợp để nâng cao hiệu quả giám sát, đồng thời cần có những chế tài xử phạt nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm.
