Trong vòng 25 năm, bức tranh kinh tế Việt Nam đã có sự thay đổi đáng kể, vượt qua Chile - quốc gia từng được xem là một trong những nền kinh tế ổn định và phát triển nhất khu vực Nam Mỹ.
Năm 2000, quy mô GDP của Chile đạt 78 tỷ USD, gần gấp đôi so với Việt Nam với 40 tỷ USD. Thời điểm đó, Việt Nam mới hơn một thập kỷ tiến hành công cuộc Đổi Mới, nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và công nghiệp nhẹ, trong khi Chile đã nổi bật với vị thế là nhà xuất khẩu đồng hàng đầu thế giới.
Tuy nhiên, đến năm 2025, theo dự báo của IMF và World Bank, Việt Nam sẽ đạt GDP khoảng 506 tỷ USD, vượt xa Chile với 362 tỷ USD. Như vậy, trong giai đoạn 2000 - 2025, Việt Nam đã tăng trưởng hơn 12 lần, trong khi Chile chỉ tăng khoảng 4,6 lần. Đây là sự đảo ngược ngoạn mục về vị thế kinh tế giữa hai quốc gia.
Có nhiều nguyên nhân giải thích cho sự bứt phá này của Việt Nam. Thứ nhất, lợi thế về dân số: Việt Nam hiện có gần 100 triệu dân, tạo nên một thị trường tiêu dùng nội địa rộng lớn và nguồn lao động dồi dào. Trong khi đó, dân số Chile chỉ khoảng 19 triệu người, hạn chế quy mô phát triển.
Thứ hai, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của dòng vốn FDI toàn cầu, đặc biệt từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Samsung, Intel, LG, Foxconn. Sự hiện diện của các doanh nghiệp này không chỉ thúc đẩy xuất khẩu điện tử - hiện là ngành xuất khẩu chủ lực - mà còn góp phần nâng cao trình độ công nghiệp và năng lực sản xuất trong nước.
Thứ ba, cơ cấu kinh tế Việt Nam ngày càng đa dạng. Ngoài các ngành truyền thống như dệt may, nông sản và thủy sản, Việt Nam còn vươn lên mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ, điện tử, máy tính và linh kiện. Ngược lại, nền kinh tế Chile vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu đồng, chiếm khoảng 40–50% kim ngạch xuất khẩu, khiến nước này dễ bị tác động bởi biến động giá hàng hóa toàn cầu.
Thứ tư, vị trí địa chiến lược tại châu Á - Thái Bình Dương giúp Việt Nam hưởng lợi lớn từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc trong những năm gần đây. Cùng với đó, môi trường chính trị ổn định tạo niềm tin cho nhà đầu tư quốc tế và góp phần bảo đảm tăng trưởng dài hạn.
Kết quả là, từ một nền kinh tế nhỏ bé, từng bị bỏ xa, Việt Nam đã vươn lên và khẳng định vị thế ngày càng quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây không chỉ là câu chuyện về sự tăng trưởng GDP, mà còn phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.
Nguồn: IMF, World Bank, Văn Toàn
