Tôi chọn cuốn sách này làm điểm khởi đầu cho album Review Sách này vì hai chữ “Số 1”. Thật trùng hợp khi nhà sách BestBooks ra mắt cuốn sách này, cũng là lúc Elon Musk bước lên vị trí tỉ phú giàu nhất thế giới. Một nơi chúng ta đã chứng kiến John D. Rockefeller ở đó, Bill Gates ở đó, Jeff Bezos ở đó. Và bây giờ, vị trí đó là của Elon Musk. Tính thời sự, tính tương đồng là quá hoàn hảo cho một màn ra mắt.

Khi lật những trang của cuốn sách này ra, điều đầu tiên trong tôi cũng sẽ là điều đầu tiên của các bạn khi lấy cuốn sách này về, đấy chính là giải đáp cho câu hỏi vì sao Elon Musk, từ một cậu học sinh yếu ớt, một nạn nhân của bạo lực học đường ở Nam Phi, trở thành một tỉ phú, một nhà tư bản công nghiệp trong lĩnh vực không gian và ô tô?
Và khi tôi đọc, tôi đã hiểu ra điều đó.

Elon Musk không như nhiều tỉ phú Mỹ có xuất thân tốt đẹp hoặc có ít nhiều được bảo trợ, Elon Musk là một đứa trẻ được sinh ra như bao nhiêu đứa trẻ trên khắp nơi trên thế giới này. Anh sinh tại Nam Phi, là một gã thiên tài lập dị, bé nhỏ, chịu cảnh bạo lực học đường. Đến Canada du học, phải sống tằn tiện bằng xúc xích và cam, tối vật vờ xin ngủ nhờ ở nhà họ hàng. Khi thành triệu phú, đầu tư vào Tesla, lại lãnh ngay cú khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008, đêm dài trắng đêm và thấy thần chết ở ngay trước mắt. Tuy nhiên, chưa bao giờ ngừng chinh phục, chưa bao giờ cạn ý chí, luôn thôi thúc hành động, và sẵn sàng đương đầu với cả thế giới cho mục tiêu cao cả hơn.

Để bắt đầu từ điều đó, cũng là những cuốn sách.

Tôi từng nói trong stt đêm qua rằng, dù đọc loại sách gì, thì quan điểm đọc sách của tôi không phải là tầm chương trích cú, mà là tư duy, rút tỉa bài học và lấy ra đó những thức có thể giúp ích cho cuộc sống, cuộc đời. Bởi vì chúng ta đa số trên thế giới này không phải ai cũng là giáo sư, tiến sĩ, nghiên cứu sinh. Chúng ta còn phải mưu sinh với các công việc khác.

Bạn nghĩ rằng khi Elon Musk là chủ của hãng xe điện thì đương nhiên anh là một chuyên gia nghiên cứu về động cơ đốt trong hay tụ điện? Thực tế hồi nhỏ Musk rất thích đọc “The Lord of the Rings” (Chúa tể của những chiếc nhẫn). Những cuốn sách thời thơ bé của anh bên cạnh “The Lord of the Rings” là serie Foundation của Isaac Asimov về khoa học viễn tưởng. Có nghĩa là gì đây? Bạn đọc sách gì không quan trọng, mà quan trọng là cuốn sách dẫn bạn đến những sự tưởng tượng, bay bổng và đam mê để đi con đường của mình. Sau này khi đã trưởng thành anh chia sẻ: “Những vị anh hùng trong các cuốn sách tôi đã đọc bao giờ cũng gánh trọng trách giải cứu thế giới”.

Cho nên với Tesla, mục đích của Musk là giúp thế giới dần loại bỏ khỏi các nguyên liệu hóa thạch. Với SpaceX, mục đích của Musk là đưa được con người lên vũ trụ, lên Sao Hỏa vì anh tin rằng sẽ có ngày trái đất bị diệt vong, và loài người phải có đủ phương tiện để chạy thoát.

Những gì mà Elon Musk được ca tụng hôm nay, những sự ngưỡng mộ mà cả thế giới đang ngước mắt nhìn về Tesla, hay những mộng tưởng thầm kín của các start-up về Elon Musk thực ra giống như chúng ta thấy một tảng băng nổi có 2 chữ thành công, mà không thấy 3/4 chìm bên dưới là những đêm thức trắng, sự chỉ trích, lòng can đảm, đam mê, chân thành, và cả những sự hy sinh.

Trước khi Elon Musk đặt cả thế giới lên 4 bánh xe điện đã có những Fisker, Coda, DeLorean, Detroit Electric, Think Global…và cả GM lẫy lừng cũng phải làm đám tang cho một thương hiệu xe điện của chính mình. Đấy là những tên tuổi đã chết vì thời đại, vì công nghệ chưa thể đi được đến đích, vì quyết tâm không thể đạt được, vì cuộc tiêu diệt của cả những hãng xe truyền thống dùng nguyên liệu dầu mỏ.

Những ngày cuối năm 2008, Elon Musk phải bỏ tiền túi ra trả lương cho nhân viên. Đứng giữa HĐQT đã nói rõ “Hãy tăng tốc đi đến sản phẩm xe điện tốt nhất. Mỗi tháng trôi qua chúng ta lại mất đi hàng chục triệu đô la”. Và vẫn là ông đến nhà máy nói với tất cả “Cứ gọi cho tôi lúc 3h sáng ngày chủ nhật. Cứ thoải mái.”

Khi Elon Musk cứu được Tesla ra khỏi bờ vực khủng hoảng (bạn hãy đọc sách để biết thêm), cái mà Tesla đương đầu là thêm những cuộc chiến mới để bảo vệ chiếc xe của mình. Anh đương đầu với truyền thông, với cả chính quyền để bảo vệ chiếc xe của mình.

Chẳng hạn, khi tài tử Hollywood George Clooney phàn nàn rằng chiếc Tesla Roadster của ông liên tục bị mắt kẹt bên vệ đường (ý bảo là hết pin). Đáp lại, Musk viết tweet: “Trong một diễn biến khác, George Clooney thông báo rằng chiếc iPhone 1 của ông ấy từng bị lỗi vào năm 2007.”
Vâng, và còn rất nhiều điều hay ho khác nữa trong cuốn sách này đón đợi bạn.

Cuốn sách kể về một người đàn ông kỳ lạ, một người có tầm nhìn và mệnh lệnh kiểu Đức Chúa Trời, một người luôn tin mọi điều bất khả thi đều sẽ thành khả thi, một người chưa bao giờ bằng lòng với chính mình. Ít ai biết, trước khi đến với Tesla, Musk đã là triệu phú sau khi bán xong 2 start-up về công nghệ. Với người khác là đủ, nhưng với Musk thì không. Đấy là lý do anh có được ngày hôm nay.

Trân trọng giới thiệu với các bạn “Elon Musk, đặt cả thế giới lên bốn bánh xe điện”.

(18/01/2021)

Tác giả: Dũng Phan