Thị trường suất ăn công nghiệp Việt Nam trị giá khoảng 2 tỉ đô la. Để có câu trả lời này, mình đã hỏi chuyện đâu khoảng 12 người, đều là chủ các hãng catering, các chuyên gia F&B và hàng không.
Một kỷ lục mà khó sẽ lặp lại vì phải tổng hợp ý kiến và tên tuổi của 12 nhân vật, doanh nghiệp và câu chuyện của họ vào một bài thì quá căng thẳng, không dễ dàng. Năm ngoái, kỷ lục mà mình "nhét" là 7 người...
Người mình phỏng vấn đầu tiên là một ông chủ trẻ của một hãng suất ăn chỉ khoảng 500 suất mỗi ngày ở Bình Dương. Anh ta tên Lời. Mình đùa "Tên Lời thì làm ăn chả bao giờ thua lỗ ha", rồi hỏi liên tục. Mà không biết sao, ảnh sợ, có vẻ rúm người lại và hỏi: "Anh từ từ lại, hỏi cái gì mà tới tới thế. Em sợ sợ..."
Rồi thì sau đó mọi việc tắt ngóm. Đó là đầu tháng 10. Mãi đến giữa tháng 11 thì mới có manh mối mà lần theo.
Hơn 10 năm trước, nhiều hãng nghiên cứu và dữ liệu thị trường đã bắt đầu tìm hiểu quy mô của thị trường suất ăn, nhưng tất cả đều thất bại. “Có hai lý do. Một là, tình trạng thiếu minh bạch trên hệ thống sổ sách rất phổ biến của ngành. Hai là, khi chia sẻ hay tiết lộ dữ liệu, các công ty suất ăn rất e ngại sự dòm ngó, “bắt giò” của các đối thủ trong ngành và cơ quan quản lý”, ít nhất ba chuyên gia F&B đã xác thực.
Trong nhiều năm, một số hãng đều sử dụng phép ước lượng để xác định quy mô của thị trường. Phần lớn ước tính là hơn 60 triệu người Việt Nam đang trong độ tuổi lao động từ 16-64 tuổi, và nếu mỗi người dùng một suất ăn trị giá 20.000 đồng trong ngày thì doanh số ngành là khoảng 1.200 tỉ đồng mỗi ngày. Rồi các công ty nhân lên số ngày làm việc trong năm, thành ra thị trường có thể đạt giá trị 300.000 tỉ đồng (11,8 tỉ đô la) mỗi năm.
Cách tính này không chính xác, bởi nhân viên có thể mang cơm thêm, đi ăn ngoài tiệm hay nhà hàng hoặc gọi trên ứng dụng. Hơn nữa, các nhà cung cấp không biết rõ thị trường là ở đâu và ai đang cần gì.
Một số chuỗi siêu thị thường kèm luôn dịch vụ cung cấp suất ăn, và họ đã xây dựng đội ngũ “truy tìm dữ liệu” từ đội ngũ nhân viên kinh doanh của mình. Có chuỗi có đến 400 nhân viên làm công việc như vậy.
Trước khi chốt được đơn hàng với nơi mua suất ăn, lực lượng hùng hậu này “xông” đến tận phòng giám đốc hay phòng nhân sự của các doanh nghiệp đặt tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Từ đây, họ nắm rõ số lượng người lao động tại từng doanh nghiệp, theo từng thời điểm.
Dựa trên cách tính này với giả thuyết là tốc độ tăng trưởng kép CAGR trung bình 7% mỗi năm và giá bán mỗi suất ăn là 29.000 đồng, thị trường suất ăn công nghiệp tại Việt Nam hiện xoay quanh ngưỡng 2 tỉ đô la mỗi năm.
“Năm 2016, khi tôi còn làm ở một đại siêu thị nước ngoài, thị trường suất ăn công nghiệp Việt Nam có quy mô hơn 26.770 tỉ đồng. Thị trường đạt quy mô khoảng gần 46.000 tỉ đồng, cuối năm nay, và hơn 52.600 tỉ đồng vào năm 2026. Tức thị trường đã tăng gấp đôi trong 10 năm qua và đạt hơn 2,1 tỉ đô la vào năm 2026”, theo ông Đỗ Duy Thanh, Giám đốc kiêm nhà sáng lập FnB Director. FnB Director cũng là doanh nghiệp quản lý hai thương hiệu Horeca Business School và Horeca Business Management chuyên về tư vấn và đào tạo ngành F&B.
Như vậy, thị trường đã tăng gấp đôi về quy mô trong 10 năm qua, nhưng chỉ bằng 17% cách ước tính đã đề cập ở trên.
------------------------------------
Mời bạn xem link! Suất ăn công nghiệp: Thị trường 'nhạy cảm' tại Việt Nam - Tạp chí Kinh tế Sài Gòn (thesaigontimes.vn)
