Cổ phiếu EIB của Eximbank bất ngờ tăng vọt trong tuần giao dịch vừa qua với mức thanh khoản gấp 2 – 3 lần các tuần trước. Đóng cửa tuần, EIB dừng ở mức 25.300 đồng/cp, tăng 12,4% sau 5 phiên giao dịch và là mã tăng mạnh thứ hai trong 27 mã ngân hàng niêm yết và giao dịch trên UPCoM.

Giá cổ phiếu EIB “leo dốc’’ mạnh trong bối cảnh thị trường xuất hiện tin đồn nhóm cổ đông liên quan đến tập đoàn DOJI sẽ mua lại 15% vốn Eximbank từ tay SMBC – cổ đông chiến lược nước ngoài của nhà băng này.

z2913601390608-1f300bcdbdbbf1f230ba7d114be0b3f5-1636286588.jpg
Diễn biến cổ phiếu EIB trong những ngày gần đây. (Nguồn: Tradingview)

DOJI là tập đoàn tư nhân đa ngành, được biết đến nhiều nhất trong lĩnh vực kinh doanh vàng bạc, đá quý. Những năm gần đây, Tập đoàn này liên tục lọt vào Top những doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam với hàng loạt công ty con hoạt động trong nhiều lĩnh vực.

Trong mảng ngân hàng, DOJI đã ‘’thâu tóm’’ TPBank từ năm 2012 và hiện là cổ đông lớn nhất tại ngân hàng này với tỷ lệ sở hữu 6,49% vốn. Đồng thời, Chủ tịch DOJI Đỗ Minh Phú hiện cũng đang kiêm nhiệm chức vụ Chủ tịch TPBank. Theo thống kê sơ bộ từ báo cáo quản trị TPBank, nhóm cổ đông liên quan đến DoJi đang sở hữu ít nhất 19,9% vốn điều lệ của TPBank vào cuối tháng 6/2021.

Về SMBC, định chế tài chính đến từ Nhật Bản cũng đã phát tín hiệu ''chán nản'' đối với cuộc chiến vương quyền chưa có hồi kết tại Eximbank. Cụ thể, SMBC đã không cử người tham dự đại hội thường niên 2021 của nhà băng này sau động thái rút thành viên đại diện vốn góp trong Hội đồng quản trị vào cuối năm 2019. 

Đồng thời, một số nguồn tin không chính thức trên thị trường cũng đồn đoán SMBC sẽ “buông’’ Eximbank sau hơn 13 năm gắn bó để trở thành cổ đông chiến lược tại VPBank.

Theo luật định, một tập đoàn tài chính nước ngoài không thể là cổ đông chiến lược lâu dài và quy mô (nắm giữ 15% vốn) cùng lúc tại hai tổ chức tín dụng. Điều đó có nghĩa nếu tham gia đầu tư vào VPBank, SMBC phải thoái vốn khỏi Eximbank

Trong khi đó VPBank đã ‘’trải thảm’’ đón cổ đông chiến lược khi khóa ‘’room’’ ngoại ở mức 15% để chuẩn bị chào bán cổ phần riêng lẻ. Mặc dù ngân hàng chưa tiết lộ danh tính đối tác chiến lược nhưng lãnh đạo VPBank xác nhận SMBC là cái tên mà ngân hàng quan tâm trong đợt phát hành cổ phần riêng lẻ sắp tới.

Ngoài ra, những diễn biến mới đây cho thấy VPBank và SMBC đang ngày càng xích lại gần nhau hơn.

Vừa qua, VPBank đã thông báo đã hoàn tất việc bán 49% vốn điều lệ tại FE Credit cho SMBC. Đồng thời chỉ trong vòng một tuần cuối tháng 10, VPBank nhận liên tiếp hai khoản vay hợp vốn cùng có sự tham gia của SMBC với tổng giá trị 300 triệu USD. 

''Sự kiện này là bước phát triển mới, tiếp tục mở ra các cơ hội hợp tác toàn diện giữa VPBank và SMBC trong thời gian tới.'', Đại diện lãnh đạo VPBank cho biết tại buổi ký thỏa thuận khoản vay hợp vốn trị giá 200 triệu USD với SMBC vào ngày 27/10. 

ki-ket-vpb-smbc-1635413288-1636286919.jpg
Lễ ký kết thỏa thuận khoản vay hợp vốn trị giá 200 triệu USD giữa VPBank và SMBC. (Nguồn: VPBank)

Cuộc chiến '''vương quyền'' tại Eximbank chuẩn bị đến hồi kết?

Trong trường hợp SMBC “buông tay” Eximbank, nhóm cổ đông nào tiếp quản lượng cổ phần do SMBC để lại sẽ có khả năng giành quyền chi phối nhà băng này khi tỷ lệ sở hữu giữa các ‘’phe’’ được cho là ngang ngửa nhau (đây cũng chính là nguyên nhân khiến các cuộc họp đại hội cổ đông của nhà băng này liên tiếp bất thành trong thời gian qua).

Trung tuần tháng 5, Báo Đầu Tư dẫn nguồn tin cho biết nhóm nhà đầu tư nhận chuyển nhượng lại cổ phần từ nhóm nhà đầu tư liên quan đến Ngân hàng TMCP Nam Á hiện đang sở hữu chừng 37-38% cổ phần Eximbank.

Còn tỷ lệ cổ phần Eximbank của nhóm nhà đầu tư có liên quan đến một doanh nhân phía Bắc, của nhóm nhà đầu tư liên quan đến bà Ngô Thu Thúy và quỹ VOF do VinaCapital quản lý cùng với một số pháp nhân và thể nhân nước ngoài khác khoảng trên 40%. 

Vietcombank nắm giữ 4,82% cổ phần Eximbank và đứng ở vị trí trung lập. Trong khi cổ đông chiến lược nước ngoài SMBC đang nắm giữ 15% cổ phần.

Cũng theo nguồn tin này, các cuộc thương lượng chuyển nhượng cổ phần Eximbank giữa các nhóm nhà đầu tư tiếp tục sôi động. Cụ thể, một nhóm nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm kinh doanh ngân hàng và khá có tiếng tăm trong giới tài chính đã chào mua cổ phần EIB với giá cao hơn 30% thị giá EIB trên sàn (giá đóng cửa ngày 10/5/2021 - 24.900 đồng/cp) từ một nhóm nhà đầu tư sở hữu tầm 14-15% cổ phần.

Ngoài ra, đại diện các nhóm nhà đầu tư nội quan tâm đến cổ phần EIB của SMBC đã liên tục có những cuộc tiếp xúc, đánh tiếng về giá cả chuyển nhượng. Ngay cả số cổ phần 4,97% của Quỹ VOF do VinaCapital quản lý cũng được hỏi mua và giá chào mua hiện đã ngang bằng với giá chuyển nhượng 15% cổ phần EIB của SMBC, nhiều khả năng VOF sẽ đồng ý chuyển nhượng. 

Trong khi SMBC thời điểm đó vẫn chưa gật đầu với nhóm nhà đầu tư nào. Có thể họ đang kỳ vọng một mức giá thích đáng hơn hoặc tín hiệu “bật đèn xanh” của cơ quan quản lý vì mọi giao dịch dẫn đến thay đổi cơ cấu cổ đông lớn của các ngân hàng đều phải được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận.

Nguồn tin này cũng cho biết trong số các nhà đầu tư chào mua cổ phiếu Eximbank có một nhóm đang kinh doanh ngân hàng, có kinh nghiệm, nguồn lực tài chính và cả các quan hệ xã hội rộng rãi. Họ là “nhà buôn ngân hàng” lão luyện theo ngôn từ của giới tài chính quốc tế và liên quan đến một ngân hàng trong rổ VN30.

Và thật tình cờ, DOJI đều thỏa mãn các đặc điểm trên với TPBank đang có cổ phiếu nằm trong rổ VN30.