Một cháu vào hỏi thăm xem cháu muốn học tiến sĩ Luật khoa rồi trở thành luật sư ở Mỹ, thì cần chuẩn bị thế nào?
Vì có không ít gia đình và các cháu chuẩn bị du học quan tâm tới vấn đề này nên mình trả lời luôn từ những gì mình biết:
1/ Muốn du học ngành luật ở Mỹ, các cháu phải học 2 đại học trong 7 năm. 4 năm đầu sẽ học một đại học bình thường với các chuyên ngành liên quan tới khoa học xã hội cho thuận, hoặc cho phép học bất cứ ngành gì cũng được. Tuy nhiên trong thời gian này, các cháu sẽ phải học cùng lúc các môn thi của kỳ thi LSAT ( Law School Admission Test), kỳ thi đầu vào của ngành Luật. Sau khi tốt nghiệp đại học kèm theo điểm LSAT cao, và apply vào một trường Luật được nhận, thì các cháu sẽ được vào trường Luật này để học 3 năm toàn thời gian tiếp theo, nhằm lấy bằng Juris Doctor, tiến sĩ Luật. Nói chung sinh viên Luật thì cần có các kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề, đọc hiểu có chọn lọc, viết luận, giao tiếp, lắng nghe, và nghiên cứu khoa học... thật giỏi.
2/ Nếu được nhận vào trường luật, năm thứ nhất các cháu sẽ học luật hợp đồng (contract law), luật bất động sản (real property law), luật bồi thường ngoài hợp đồng (tort law), luật tố tụng dân sự (civil procedure law), luật hiến pháp (constitutional law) và nghiên cứu luật và viết học thuật (legal research and writing). Năm thứ 2 trở đi sẽ chọn học chuyên sâu về phân ngành Luật mà mình muốn theo đuổi.
Vào được trường Luật ở Mỹ rất khó, tính chung là khoảng 40% số đơn được nhận sau khi có kết quả thi LSAT và hồ sơ thành tích tốt. Những trường Luật danh tiếng thì tỷ lệ nhận rất nhỏ, khoảng 10% đổ lại. Nghĩa là những cháu nào học xong đại học 4 năm mà không đậu nổi vào trường Luật thì phải rẽ qua ngành khác hay thi đi thi lại cho tới lúc đậu mà thôi. Trung bình cứ 10 người thi thì 6 người sẽ phải rẽ ngang.
3/ Muốn học được ngành Luật ở Mỹ, các cháu cần phải có kỹ năng tự học, đồng thời quen với phương pháp hỏi đáp. Luật pháp Mỹ là sự kết hợp giữa thông luật và dân luật, vì thế có rất nhiều luật được diễn dịch ra bởi các toà án. Do đó, kỹ năng đọc và phân tích các vụ án là điều kiện tiên quyết của việc học tập, nghiên cứu tại các trường luật. Bên cạnh đó, các lớp học thường áp dụng sử dụng phương pháp khích biện của Socrate. Theo đó thày dạy chủ yếu bằng câu hỏi, sinh viên phải tìm đọc tài liêu sách vở, trả lời và do đó nắm vấn đề vững hơn.
4/ Sau khi tốt nghiệp và có bằng Juris Doctor, thì các tân tiến sĩ Luật khoa sẽ đi tìm việc làm, nhưng chưa được coi là Luật sư Mỹ. Họ sẽ phải cố gắng thi đậu vào các cty Luật lớn làm việc và học các khóa học ngắn hạn và tự học để chuẩn bị cho kỳ thi luật sư. Bài thi này sẽ hỏi kiến thức của 16 môn học trong ngành luật. Và sẽ phải thi trong 2 ngày. Ngày đầu thí sinh phải hoàn thành 8 bài luận kiểm tra lý thuyết, kỹ năng lập luận và áp dụng luật trong xử lý các tình huống thực tế. Trong đó, hai câu hỏi tình huống đưa ra lượng lớn thông tin gồm mẫu sự thật, vị trí pháp lý và yêu cầu cần giải quyết. Mà việc khó nhất là phải đọc, xử lý thông tin và viết thật nhanh khoảng 10-15 trang mỗi câu, trong vòng 90 phút. Ngày thứ hai, thí sinh phải làm 200 câu hỏi trắc nghiệm trong 6 tiếng. Đề bài mỗi câu dài nửa trang giấy, kiểm tra các kiến thức "ngoại lệ của ngoại lệ", đòi hỏi thí sinh phải học chuyên sâu, không bỏ sót bất kỳ kiến thức nào.
Nếu đậu kỳ thi này thì mới được chính thức công nhận là Luật sư và được phép hành nghề tại Mỹ. Vì kỳ thi cực kỳ khó nên nhiều người thi mãi mới đậu nổi. Có những người thi hoài không đậu nên dùng bằng JD đi làm các công việc liên quan tới luật nhưng không phải là hành nghề luật sư. Có case nổi tiếng nhất ở Mỹ là 1 ông học và ôn rồi thi 48 lần mới đậu kỳ thi này, tên là Maxcy Filer.
Tóm lại cháu nào muốn theo học được ngành Luật và hành nghề tại Mỹ thì phải giỏi dạng xuất sắc. Là vì ngoài học giỏi, thông minh, còn cần có năng lực sử dụng tiếng Anh có thể cạnh tranh được với người bản ngữ, có khả năng giao tiếp và mối quan hệ tốt. Những học sinh giỏi bản xứ của họ cũng rất ưa thích học ngành này.
Tổng quá trình lăn lộn từ lúc học cho tới lúc ra làm luật sư được, thường nhanh cũng mất chừng gần 10 năm. Do đó các cháu cần rất kiên trì, đồng thời nhà cũng cần có tài chính vững mạnh vì ngành này hiếm khi có học bổng cho du sinh.
Lương luật sư mới ra nghề ở Mỹ khoảng 120-200 ngàn usd năm tùy nơi làm việc. Nếu làm việc lâu thì có thu nhập vài trăm ngàn usd hay cả triệu usd năm là bình thường với nghề này.
Tóm lại đây là ngành có tiềm năng nhưng khi học thì thuộc dạng cần đam mê, giỏi, giàu. Ai đáp ứng nổi thì sẽ có điều kiện theo học và hành nghề tại xứ đó nhiều hơn. Nếu không thì nên chọn ngành gì phù hợp với khả năng của từng cháu và điều kiện gia đình.
Chúc các cháu thành công.