Các sân bay quốc tế hiện đại trên thế giới đều có mức đầu tư lớn, diện tích lên tới hàng ngàn hecta, được quy hoạch đồng bộ về hạ tầng, dịch vụ và tiện ích phụ trợ, trở thành cửa ngõ giao thương quan trọng góp phần thúc đẩy kinh tế quốc gia và khu vực.
Cơ sở hạ tầng và vùng phụ trợ phát triển đồng bộ
Theo khảo sát, trong bán kính 5 - 10km tính từ sân bay, khu vực vùng 1 được chính quyền quy hoạch là nơi tập trung các doanh nghiệp kinh doanh, các khu công nghiệp (KCN) phụ trợ gồm nhiều ngành công nghệ cao, nhóm ngành logistic, kho bãi…
Điển hình có hơn 120 cơ sở công nghiệp tại vùng Arnavutkoy hoạt động xung quanh sân bay Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Còn vùng Frankfurt-Flughafen là khu vực phục vụ riêng cho sân bay Frankfurt, Đức, có dân số thấp nhất toàn bang Hessen (218 người, năm 2010) nhưng lại có hơn 70.000 lao động, gấp 320 lần dân số vùng và 500 doanh nghiệp cùng 5 KCN lớn.
Tại Trung Quốc, sân bay quốc tế Bắc Kinh Đại Hưng đã chính thức vận hành giai đoạn 1 từ tháng 9 năm 2019. Quận Đại Hưng - nơi sở hữu sân bay này - tập trung tới 8 KCN quy mô cấp quốc gia của Bắc Kinh. Riêng với sân bay Incheon, Hàn Quốc, tuy khu vực thương mại tự do Incheon FEZ chỉ cách sân bay tầm 20km nhưng vẫn có rất nhiều các doanh nghiệp logistic và kho bãi tập trung xung quanh sân bay này.
Tiếp giáp sân bay và khu vực phụ trợ là các thị trấn và khu dân cư, các đô thị mới, các khu tái định cư, còn gọi là vùng 2. Vùng 3 và vùng 4 là nơi phát triển dịch vụ, thương mại và vui chơi giải trí. Còn lại vùng 5 là mảng xanh dự trữ, phát triển nông - lâm nghiệp và an ninh quốc phòng.
Sân bay quốc tế Long Thành tại tỉnh Đồng Nai với diện tích hơn 5.000 ha cũng được quy hoạch bài bản dựa theo mô hình chuẩn này. Theo kế hoạch, vùng 1 có bán kính 5 - 10km so với sân bay được quy hoạch thành khu chức năng hỗ trợ, các kho trung chuyển, dịch vụ logistic. Lợi thế kinh tế đến từ sân bay sẽ được tận dụng tối đa bởi huyện Long Thành đang có 5 KCN, ngoài ra còn 25 KCN trên địa bàn và hàng chục KCN giáp ranh ở khu vực TP.HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu và Bình Dương.

Sân bay quốc tế Long Thành hoàn thành sẽ trở thành cửa ngõ giao thương quan trọng, góp phần thúc đẩy kinh tế quốc gia và khu vực.
Theo Sở Xây dựng Đồng Nai, tại vùng 2, các khu đô thị, cụm đô thị xung quanh sân bay Long Thành sẽ được quy hoạch theo mô hình vệ tinh gồm các khu dân cư hiện hữu, khu tái định cư và các đô thị thông minh với diện tích dự kiến là 15.000 ha.
Năm 2020, địa phương này cũng thông qua hơn 300 dự án khu dân cư trên toàn tỉnh hướng tới việc phát triển hạ tầng đô thị bài bản và đồng bộ, nhất là khu vực quanh sân bay Long Thành đang quy tụ các dự án đô thị của những chủ đầu tư uy tín như Gem Sky World của Tập đoàn Đất Xanh, Aqua City của Novaland…
Tỉnh cũng dành ra 5.000 ha để quy hoạch thành vùng 3 gồm khu thương mại tự do, khu vui chơi giải trí, khu dịch vụ hỗ trợ đặt ở cửa ngõ sân bay nhằm phục vụ khách du lịch cũng như nâng cao chất lượng sống cho cư dân địa phương. Khu vực phụ cận cách sân bay 10km, giáp với Biên Hòa được xem là vùng 4 cũng đang được tính toán quy hoạch khoảng 2.000 ha để xây dựng các trung tâm triển lãm, dịch vụ, thể thao… nhằm tạo thành một quần thể sát cạnh nhau tương tự mô hình ở các nước phát triển.
Mức đầu tư “khủng”
Theo thống kê, sân bay Istanbul đã vận hành từ năm 2019 có mức đầu tư khoảng 12 tỷ USD phục vụ 90 triệu lượt hành khách, còn sân bay Frankfurt cũng đang trong quá trình mở rộng với chi phí đầu tư là 4,5 tỷ USD cho 21 triệu lượt hành khách/ năm.

Mức đầu tư của sân bay Long Thành so với các sân bay lớn trên thế giới.
Incheon khi hoàn tất nhà ga số 2 vào năm 2018, có mức đầu tư rơi vào 4,3 tỷ USD với công suất 18 triệu lượt khách/ năm. Sân bay Bắc Kinh Đại Hưng vốn đầu tư ở mức 17 tỷ USD với 7 đường băng, công suất 72 triệu hành khách và 4 triệu tấn hàng hóa/ năm, dự kiến đạt 100 triệu hành khách/ năm vào 2025.
Với sân bay Long Thành, theo kế hoạch, quá trình xây dựng sẽ có 4 đường băng, được chia làm 3 giai đoạn với vốn đầu tư khoảng 16 tỷ USD. Ở giai đoạn 1 dự án (2020 – 2025), với kinh phí đầu tư khoảng 5,5 tỷ USD, sân bay Long Thành dự kiến đạt 25 triệu hành khách/ năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm
Vừa qua, tỉnh Đồng Nai đã tiến hành giải phóng mặt bằng để thi công 2 tuyến đường kết nối vào sân bay. Tuyến số 1 dài 3,8 km kết nối phía Tây sân bay với Quốc lộ 51 có quy mô 6 làn xe, tuyến số 2 dài 3,5 km sẽ kết nối với cao tốc Long Thành - Dầu Giây có quy mô 4 làn xe, chạy song hành với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Được biết, tổng chi phí cho 2 tuyến đường này sẽ vào khoảng 4.802 tỷ đồng.
Sân bay Long Thành với sự đồng bộ trong quy hoạch hứa hẹn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ ở Đồng Nai. Đặc biệt, sự tăng trưởng thứ cấp do sân bay mang lại trong dài hạn từ phát triển dịch vụ, đô thị, công nghiệp còn lớn hơn nữa. Việc này sẽ mang lại lợi ích lớn cho quốc gia và là động lực phát triển của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam./.
Sơn Hà