Doanh nghiệp và người lao động Việt Nam, bạn đã sẵn sàng chưa?
1. Kỹ năng nào sẽ định hình tương lai 2030?
WEF chia kỹ năng cần thiết cho 2030 thành bốn nhóm:
A. Kỹ năng cốt lõi (Core Skills):
• Tư duy phân tích (Analytical Thinking)
• Tư duy sáng tạo (Creative Thinking)
• Linh hoạt, thích ứng (Resilience, Flexibility, Agility)
• Lãnh đạo, ảnh hưởng xã hội (Leadership, Social Influence)
• Hiếu kỳ, học suốt đời (Curiosity, Lifelong Learning)
B. Kỹ năng mới nổi (Emerging Skills):
• Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn (AI, Big Data)
• An ninh mạng (Cybersecurity)
• Quản lý môi trường (Environmental Stewardship)
• Thiết kế, trải nghiệm người dùng (Design, User Experience)
C. Kỹ năng ổn định (Steady Skills):
• Đọc, viết, toán học (Reading, Writing, Mathematics)
• Xử lý cảm giác (Sensory Processing)
D. Kỹ năng ít ưu tiên (Out-of-Focus Skills):
• Sử dụng tay chân (Manual Dexterity)
• Đa ngôn ngữ, công dân toàn cầu (Multilingualism, Global Citizenship)
Thông điệp rõ ràng: Công nghệ, bền vững và khả năng thích ứng là chìa khóa.
2. 2030 khác 2025 thế nào?
So với báo cáo Future of Jobs 2025 (dự báo từ năm 2020 mà tôi đã chia sẻ trước đây), 2030 có ba thay đổi lớn:
a. Công nghệ lên ngôi:
• AI, dữ liệu lớn và an ninh mạng trở thành kỹ năng không thể thiếu, phản ánh kỷ nguyên số hóa toàn cầu.
• Thiết kế công nghệ và lập trình (top 2025) nhường chỗ cho trải nghiệm người dùng và an ninh mạng.
b. Thích ứng là bắt buộc:
• Linh hoạt, học suốt đời và tư duy sáng tạo được nhấn mạnh hơn, vì môi trường làm việc thay đổi quá nhanh.
c. Bền vững là ưu tiên:
• Quản lý môi trường lần đầu vào top, cho thấy doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm với hành tinh.
Nếu 2025 là cuộc đua công nghệ, 2030 là cuộc đua thích ứng và bền vững.
3. Doanh nghiệp Việt cần làm gì ngay hôm nay?
Để không bị tụt hậu, doanh nghiệp Việt cần hành động:
i. Đào tạo công nghệ: Đưa AI, dữ liệu lớn, an ninh mạng vào chương trình đào tạo.
ii. Nuôi dưỡng tư duy thích ứng: Khuyến khích nhân viên học liên tục qua các khóa học ngắn.
iii. Tích hợp bền vững: Áp dụng thực hành xanh vào kinh doanh.
iv. Phát triển lãnh đạo sáng tạo/linh hoạt: Xây dựng đội ngũ lãnh đạo biết phân tích, sáng tạo và truyền cảm hứng, thay vì chỉ chạy KPI.
v. Tối ưu nguồn lực: Cắt giảm đào tạo các kỹ năng ít quan trọng (như kỹ năng thủ công) để tập trung vào công nghệ và tư duy.
Doanh nghiệp không hành động hôm nay sẽ trả giá ngày mai.
4. Bạn đã sẵn sàng cho 2030 chưa?
Với lãnh đạo doanh nghiệp:
Bạn đang đào tạo gì cho đội ngũ? Có đang chạy theo KPI ngắn hạn mà quên tương lai dài hạn? Nếu 2030 đến ngày mai, bạn và đội ngũ có đủ sức cạnh tranh?
Với cá nhân:
Kỹ năng nào trong danh sách 2030 bạn đã có? Bạn còn thiếu gì?
Nguồn: Tran Bang Viet
