Tôi nghĩ đi theo hướng này thì cả ba vùng (TPHCM, Miền Tây, và Miền Đông) đều được hưởng lợi và do vậy có thể phát triển bền vững.
Vấn đề là nhiều năm qua TPHCM đã không đi theo định vị này.
- TP từ trước này đã là một trung tâm giáo dục bậc cao và đào tạo nghề, nhưng thời gian qua vai trò này đã bị mờ nhạt dần.
- TP cũng có một số nơi gọi là "khu công nghệ cao", nhưng có vẻ như chỉ là hình thức chứ không có thực chất. TP không vượt trội so với các nơi khác khi nói về hoạt động R&D. Còn dịch vụ kỹ thuật thì tuy có vượt trội nhưng chưa thật sự đúng tầm.
- Về lĩnh vực CNTT, cả về software và hardware, TP đứng sau nhiều địa phương khác về mặt phát triển.
- Về logistics vốn là thế mạnh vượt trội của TP trước nay. Nhưng bây giờ lợi thế ấy đang bị mất dần. Cảng biển đã di dời ra vùng BR-VT, còn hàng không thì sân bay quốc tế cũng đang chuẩn bị dời ra Long Thành. Đường sắt, đường sông thì không phát triển gì đáng kể trong thời gian qua.
- Về trung tâm tài chính, thì tiềm năng lớn nhất là khu Thủ Thiêm thì giờ đã biến tướng. Còn dự án "Phố Wall" Nguyễn Công Trứ thì đã không thể hình thành, vẫn thế sau bao năm.
- Vì những lý do trên, vai trò đầu mối thương mại của TP cũng mờ nhạt dần. Càng mờ nhạt hơn khi trong xu thế số hóa hoạt động thương mại mà TP không có một sàn TMĐT nào.
Tôi nghĩ TP chỉ có thể tiếp tục phát triển nếu lãnh đạo TP tiếp tục phát huy định vị chiến lược vốn có của TP như trong hình. Còn không thì TP đang dần trở thành một dạng "phố cổ", như Hội An.
Sau này, khi nói đến TPHCM, người ta sẽ nói "Đó là nơi trước đây từng là một đô thị lớn bậc nhất ĐNÁ".
Đỗ Hòa
