Giới hacker Việt Nam có khiến “đồng nghiệp” Trung Quốc nể phục?

Tháng 5-2015, hơn 200 website của Việt Nam bị các nhóm tin tặc đến từ Trung Quốc tấn công, trong đó chủ yếu là nhóm 1937cn, theo Vnexpress. Các chuyên gia bảo mật của Việt Nam nói rằng 1937cn được lập ra với mục tiêu khiêu khích và tấn công vào các website tại Việt Nam.

Tháng 7-2016, tin tặc Trung Quốc tấn công hệ thống màn hình hiển thị thông tin chuyến bay tại các sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng và Phú Quốc. Hệ thống phát thanh của các sân bay bị xâm phạm, phát ra những thông tin sai lệch về Biển Đông. Tin tặc cũng đánh cắp thông tin của hơn 400.000 hành khách Vietnam Airlines...

Tháng 3-2022, Sky Mavis – một trong bốn kỳ lân của Việt Nam chuyên về trò chơi điện tử và tiền mã hóa – bị tin tặc tấn công và cướp đi hơn 600 triệu USD. Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vào cuộc và chỉ ra vụ việc có liên quan đến hai nhóm tin tặc Lazarus và APT38 của Triều Tiên.

Sky Mavis đã thuê hãng Chainalysis của Mỹ để truy tìm và thu hồi các đồng tiền điện tử được chuyển từ ví điện tử này sang ví điện tử khác. Các chuyên gia của Chainalysis nói họ đã hợp tác với chính phủ nhiều nước trên toàn cầu để hỗ trợ Sky Mavis.

Giữa tháng 2-2024, hơn 500 hồ sơ từ nhà thầu bảo mật I-Soon có trụ sở tại Thượng Hải, còn được gọi là Anxun, đã được đăng tải trực tuyến dưới hình thức ẩn danh. Theo Nikkei Asia, các chuyên gia bảo mật đã xác thực độ tin cậy của các thông tin này và nói rằng tin tặc đã xâm nhập các trung tâm dữ liệu và trang mạng các cơ quan chính phủ của nhiều nước Đông Nam Á – gồm Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Myanmar và Campuchia.

Sau đó, tháng 3-2024, trang web của công ty chứng khoán VNDIRECT và hãng dầu khí PVOil của Việt Nam bị tấn công đòi tiền chuộc.

Theo Công ty Cổ phần An ninh mạng Quốc Gia Việt Nam (NCS), tỷ lệ máy tính tại Việt Nam bị mã độc tấn công trong năm 2023 là 43,6%, giảm 8,6% so với năm 2022, nhưng vẫn ở mức cao trên thế giới. Việt Nam là một trọng điểm tấn công của hacker, với hơn 13.900 vụ tấn công mạng trong năm ngoái, (tức khoảng 38 vụ mỗi ngày và 1.160 vụ mỗi tháng trong năm ngoái) .

Theo NCS, thiệt hại lên đến 8.000-10.000 tỷ đồng. Nhưng hãng BKAV nói thiệt hại do virus máy tính gây ra tại Việt Nam trong năm ngoái lên đến 17.300 tỷ đồng, khoảng 716 triệu USD.

Các cơ quan chính phủ và doanh nghiệp ASEAN, đặc biệt là các thực thể tư nhân, đang là mồi ngon của hacker, bởi tốc độ chuyển đổi số quá nhanh của khu vực không đi đôi với việc quan tâm xây dựng hàng rào bảo mật.

Báo cáo năm 2022 của Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI), đến năm 2020 các thực thể tư nhân ở Đông Nam Á - bao gồm các trường đại học và công ty - chiếm 15,4% mục tiêu mà nhóm APT của Trung Quốc nhắm đến trên toàn thế giới, so với chỉ 3,6% vào năm 2014.

Các nhà phân tích nói tin tặc thường có hai động cơ: Một là tấn công, chiếm hữu dữ liệu để đòi tiền chuộc. Hai là tấn công vì mục tiêu địa chính trị, như trường hợp các sân bay Việt Nam và Philippines bị tấn công vào năm 2016.

Còn ASPI nói các nhóm hacker của Trung Quốc quan tâm đến việc xâm nhập và đánh cắp thông tin từ các hãng công nghệ khổng lồ của phương Tây. Nhưng tấn công mạng của một gã khổng lồ như Microsoft thì khó có thể, hacker bèn chuyển hướng sang một công ty Thái Lan hợp tác với Microsoft chẳng hạn.

Tuy nhiên, chính phủ và công ty các nước ASEAN hiếm khi thừa nhận công khai các xâm phạm an ninh mạng an ninh, bởi những thách thức về mặt kỹ thuật và pháp lý trong việc xác định và quy về chủ thể nhà nước của các nhóm hacker.

Elina Noor, thành viên cao cấp của Chương trình châu Á của Tổ chức Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, cho biết ngay cả đối với các quốc gia trưởng thành về mạng như Singapore tốc độ, quy mô và tần suất của một số cuộc tấn công này là rất lớn. “Cũng dễ hiểu là thiếu ý chí chính trị trong việc chỉ ra thủ phạm, ngay cả khi họ có thể xác định được thủ phạm là ai”, Noor nhấn mạnh.

Vậy giới hacker Việt Nam có khiến “đồng nghiệp” Trung Quốc nể phục?

Tháng 8-2018, bộ phim cung đấu Diên Hy Công Lược đang làm mưa làm gió ở Trung Quốc và nhiều nước với 56 tập công chiếu miễn phí. Không biết làm cách nào, trang bomtan.org của Việt Nam lấy được 8 tập (có phí) chưa chiếu của đài Trung Quốc và chiêu đãi miễn phí người hâm mộ toàn cầu.

Nhưng để được xem phim này, người hâm mộ phải cho biết có phải là người Việt hay không, phải trả lời đúng là hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc Việt Nam mới được xem phim.

Bộ phim sau đó bị gỡ khỏi website do các vấn đề bản quyền.

Nhưng các câu hỏi vẫn còn tồn tại một thời gian dài.

Hôm nay, khi tôi thử vào thì trang này đã bị chận.