Washington – Trong bối cảnh hệ thống tài chính Mỹ đối mặt với nhiều sức ép, từ đà phát hành trái phiếu chính phủ ồ ạt đến áp lực thanh khoản ngày càng lớn, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang cân nhắc một điều chỉnh mang tính bước ngoặt: nới lỏng quy định về Tỷ lệ đòn bẩy bổ sung (SLR – Supplementary Leverage Ratio).
🔍 SLR – Rào cản vô hình cho tín dụng và thị trường trái phiếu
SLR là công cụ quản lý rủi ro yêu cầu các ngân hàng duy trì tỷ lệ tối thiểu giữa vốn cấp 1 và tổng tài sản – kể cả những tài sản an toàn như trái phiếu chính phủ. Mức tối thiểu này hiện là 3% với phần lớn ngân hàng và 5% với các tổ chức tài chính lớn.
Tuy nhiên, chính đặc điểm “không phân biệt rủi ro” khiến SLR trở thành lực cản khi các ngân hàng bị giới hạn tăng trưởng bảng cân đối, dù họ chỉ đang nắm giữ trái phiếu chính phủ. Trong bối cảnh Mỹ đang phát hành trái phiếu với quy mô lớn, nhưng lực mua từ khối ngân hàng bị hạn chế, thị trường trái phiếu ngày càng trở nên kém thanh khoản và dễ tổn thương.
🏛️ Fed từng nới lỏng – Nay có lặp lại tiền lệ?
Trong đại dịch COVID-19, Fed từng miễn tính trái phiếu chính phủ vào SLR, giúp hệ thống ngân hàng có thêm “room” để mở rộng tín dụng. Giờ đây, khi chi phí đi vay tăng cao, cầu tín dụng yếu và căng thẳng trái phiếu gia tăng, một hành động tương tự đang được đưa lên bàn nghị sự.
Nếu được triển khai, Fed có thể bơm thêm thanh khoản cho hệ thống mà không cần cắt giảm lãi suất, qua đó vừa duy trì lập trường “diều hâu” chống lạm phát, vừa ổn định thị trường vốn.
⚠️ Rủi ro của nới lỏng ngầm
Nhiều chuyên gia cảnh báo: nếu gỡ bỏ giới hạn SLR mà không đi kèm biện pháp kiểm soát, hệ thống ngân hàng có thể tăng đòn bẩy quá mức, tái tạo các nguy cơ từng dẫn đến khủng hoảng tài chính 2008.
Đây là bài toán khó cho Fed: làm sao để hỗ trợ thanh khoản mà không gây ra hiệu ứng thổi phồng giá tài sản, hay khiến lạm phát quay lại khi còn quá sớm.
🌍 Tác động đến nền tài chính toàn cầu và các thị trường đầu tư
📉 Chứng khoán
Một chính sách nới lỏng SLR – dù không được tuyên bố là “QE mới” – vẫn sẽ có hiệu ứng thúc đẩy thị trường cổ phiếu. Dòng tiền cải thiện, lợi suất trái phiếu giảm, và kỳ vọng “Fed đang linh hoạt hơn” có thể khiến các chỉ số như S&P 500, Nasdaq tiếp tục lập đỉnh, đặc biệt ở các nhóm cổ phiếu tài chính, bất động sản và công nghệ.
🟡 Vàng
Vàng có thể hưởng lợi kép:
-
Một mặt từ đồng USD suy yếu nếu thị trường cho rằng Fed đang “nới tay”.
-
Mặt khác từ rủi ro lạm phát quay lại trong trung hạn.
Trong ngắn hạn, vàng sẽ phản ứng mạnh với lợi suất trái phiếu Mỹ – nếu lợi suất giảm, giá vàng có thể hướng lại vùng $2,000/oz.
🌾 Hàng hóa và năng lượng
Việc nới lỏng quy định về SLR sẽ giúp tăng thanh khoản và tạo lực cầu đầu cơ trở lại với các nhóm hàng hóa như:
-
Dầu thô, vốn rất nhạy cảm với chu kỳ tín dụng và kỳ vọng tăng trưởng.
-
Kim loại cơ bản như đồng, nhôm hưởng lợi từ dòng tiền đầu tư và kỳ vọng kích thích kinh tế.
-
Nông sản, đặc biệt là các mặt hàng có yếu tố mùa vụ, sẽ biến động mạnh hơn nếu dòng tiền đầu cơ quay lại thị trường.
💱 Thị trường tiền tệ
-
Đồng USD có thể chịu áp lực điều chỉnh nhẹ nếu thị trường đánh giá đây là động thái “nới lỏng ngầm” của Fed.
-
Các đồng tiền mới nổi sẽ được hỗ trợ nếu dòng vốn toàn cầu quay lại các thị trường rủi ro cao hơn.
🔎 Kết luận: Một hình thức QE ẩn danh?
Dù không cắt lãi suất hay tái triển khai QE, Fed đang thể hiện sự linh hoạt về mặt kỹ thuật nhằm tránh đổ vỡ hệ thống tín dụng. Nới lỏng SLR – nếu xảy ra – sẽ là bước đi ngầm mang tính kích thích mạnh mẽ, với ảnh hưởng lan tỏa tới mọi lớp tài sản.
Tuy nhiên, đây cũng là con dao hai lưỡi: một khi dòng tiền chảy vào quá nhanh, thị trường sẽ nóng lên trước cả khi nền kinh tế kịp hồi phục – và lạm phát, như những gì đã từng xảy ra năm 2021-2022, có thể sớm trở lại bàn cờ chính sách.
