Dù bộ phim điện ảnh Trạng Tí được xây dựng với kinh phí 43 tỉ, làm ròng rã 3 năm, nhà sản xuất Ngô Thanh Vân và đạo diễn Phan Gia Nhật Linh cũng không thể nào tránh khỏi lùm xùm và làn sóng kêu gọi tẩy chay vì phim không có sự đồng hành và ủng hộ của Lê Linh - tác giả bộ truyện Thần Đồng Đất Việt, bên cạnh đó là việc Bổ Tử trên áo của nhân vật trạng Tí đã bị thay đổi. Nói về điều này, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh cho hay, anh chính là người "đã kiên quyết đòi đổi hình ảnh Bổ Tử của Tí trong phim Trạng Tí Phiêu Lưu Ký".
Hôm nay anh đã đăng liên tiếp hai chia sẻ "giải thích" về lùm xùm trên.
Dòng trạng thái đầu tiên...
Khi được hỏi về cảm nhận khi biết phim được tẩy chay, anh khẳng định rằng bản thân đã quen với việc tẩy chay rồi, như những bộ phim trước đây do anh làm đạo diễn là "Cô gái đến từ hôm qua" hay "Em là bà nội của anh" đều gặp phải chỉ trích của cộng đồng trước khi phim được công chiếu.
"Phim chiếu rồi thì chẳng ai kêu gọi tẩy chay, chỉ còn kêu gọi đi xem. Cả hai phim trước của mình đều thành công, không chỉ về doanh thu, mà cả tình cảm của khán giả.", anh Nhật Linh nói thêm.
Theo anh, một bộ phim có thật sự mang lại giá trị hay không thì chỉ khi phim được chính thức ra mắt, khán giả mới cảm nhận được và đồng thời quên đi những đánh giá sai trước đó. Đó cũng là lý do mà với Trạng Tí lần này, anh không quan tâm đến dư luận, mà sẽ chỉ cố gắng hết sức vì bộ phim đó.
"Mình thấy tiếc vì anh Lê Linh biến mọi người thành kẻ thù trong câu chuyện này"
Chia sẻ sâu hơn về vấn đề bản quyền, anh hy vọng rằng bộ phim sẽ được tác giả bộ truyện Thần Đồng Đất Việt sẽ đón nhận. Trước đó, tác giả Lê Linh đã phải trải qua một quãng thời gian rất dài đối diện với vấn đề bản quyền bộ truyện của mình.
"Mình nghĩ, khi anh Lê Linh bắt tay vào làm Thần Đồng Đất Việt, anh hẳn mong muốn có một tác phẩm giải trí đậm chất văn hoá Việt, tinh thần Việt cho thiếu nhi Việt. Mình cũng vậy thôi. Mình chỉ mong muốn làm một phim đậm văn hoá Việt, tinh thần Việt, hoàng tráng và cảm động dành cho thiếu nhi Việt Nam. Nếu thật sự là người nghĩ cho thế hệ trẻ em Việt Nam, mình mong anh Lê Linh sẽ ủng hộ bộ phim, dù mình cũng hiểu điều đó không dễ dàng gì với một người chịu nhiều bất công trong suốt khoảng thời gian dài. Mình chỉ thấy tiếc rằng, lẽ ra anh nên nhìn thấy mình và cả Studio68 sẵn sàng đứng về phía anh, thay vì anh cứ đẩy mình và Vân ra xa và biến mọi người thành kẻ thù của anh trong câu chuyện này."
Hiện tại anh cũng không muốn tranh cãi với cộng đồng, nên anh chọn hướng giải quyết duy nhất đó là đợi kết quả mà bộ phim mang lại. "Còn giờ, mình chỉ biết cười thôi", anh Nhật Linh kết thúc dòng trạng thái được đăng tải vào 9h sáng nay.
Lời giải thích đầy đủ hơn...
Vào chiều tối nay, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh đã chia sẻ thêm để rõ hơn vấn đề mà anh đã giải thích trước đó. Tuy nhiên bài viết nhận lại nhiều ý kiến trái chiều từ bạn đọc.
Trích dẫn nguyên văn chia sẻ của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh:
"Lỡ nói rồi, nói thêm phát cho hết chuyện giải thích của hôm nay. (Dài lắm, nói một lần cho xong)
VỀ BỔ TỬ TRẠNG TÍ
Mình không thích phải đi giải thích hay khóc lóc về bộ phim mình làm lắm. Trước nay, việc làm đạo diễn của mình chỉ là làm phim hết sức của mình, mọi thứ tranh luận quanh phim, mình chỉ chờ phim ra để bản thân bộ phim là câu trả lời minh bạch nhất.
Thế nhưng vì những ngày này, lùm xùm quanh bộ phim dẫn đến có người diễn giải xuyên tạc bộ phim khi họ chưa hề xem và chẳng biết gì về bộ phim gây ảnh hưởng đến bộ phim, và đụng trực tiếp đến sáng tạo của mình, và vì việc mình sắp giải thích đây không ảnh hưởng hay tiết lộ lớn về phim (à mà thật ra là có), cũng như chuyện này mình đã từng trả lời tại Comic Fest hồi tháng trước, và vì hôm qua có showcase Trạng Tí nên mình chia sẻ chi tiết hơn.
Mình là người đã kiên quyết đòi đổi hình ảnh Bổ Tử của Tí trong phim Trạng Tí Phiêu Lưu Ký.
Để mình lùi lại một chút về việc mình nhận lời làm phim Trạng Tí. Khi Ngô Thanh Vân lần đầu mời mình làm phim này lúc hai đứa gặp nhau ở LHP BIFAN vào tháng 7/2017, mình đã từ chối. Ba tháng sau, hai đứa lại gặp nhau ở LHP Busan, Vân lại hỏi, mình lại từ chối. Có rất nhiều lý do để mình từ chối, nhưng Vân vẫn cố gắng thuyết phục mình. Phải gần nửa năm trời nói chuyện, mình mới nhận lời, và cũng gần nửa năm sau - tức một năm khi nhận lời mời đầu tiên - mình mới ký hợp đồng.
Một trong những vấn đề hai bên thương thuyết qua lại, chính là tự do sáng tạo. Ban đầu, Vân nói, nếu làm phim này, phải làm theo yêu cầu của Phan Thị, phải tuân thủ nghiêm ngặt những ràng buộc về hình ảnh, màu sắc, tạo hình nhân vật ... Mình nói, nếu thế thì thôi, mình không làm. Khi làm phim chuyển thể, bạn phải hiểu một điều rằng, phim và văn học (hay các thể thức khác) độc lập với nhau và có đời sống riêng. Mình có may mắn khi chuyển thể "Cô gái đến từ hôm qua" của anh Nguyễn Nhật Ánh trước đó, và dù là tác giả lớn, anh không hề tác động hay can thiệp vào quá trình làm phim của mình cả, dù mình vẫn đi nhậu với anh.
Mình gặp chị Mỹ Hạnh bên Phan Thị một lần, và mình cũng nói, mình sẽ có sáng tạo riêng của mình, và nếu chị đồng ý thì hợp tác, còn không thì thôi.
Kịch bản đầu tiên mình viết cho Trạng Tí dựa theo 28 tập đầu tiên, về hành trình của Tí đi thi Trạng Nguyên. Trước ngày lên đường, cô Hai Hậu mẹ Tí đã thêu cho cậu bé tấm bổ tử hình cá chép, đặt vào đó mong ước đứa con trai mình sẽ vượt vũ môn mà thành tài Với một hành trình lớn, Tí đi thi hương, thi hội, thi đình, từ làng quê lên huyện lỵ lên kinh thành, rồi còn cả hội làng, chọi trâu và vì mình đòi hỏi mọi thứ phải đúng, phải hoành tráng, nên kinh phí đội lên khủng khiếp. Một ngày kia, Ngô Thanh Vân kêu mình lại, bảo, kinh phí lớn quá ông, ông sửa kịch bản lại giùm tui đi, cắt bớt đi chỗ này chỗ kia. Mình nói với Vân, nếu có đủ tiền thì làm, hoặc thà không làm. Thế là vì không có đủ tiền, dự án dừng lại. Mình nói với Vân, thôi để tôi viết lại một kịch bản khác, cứ giữ kịch bản kia lại, và nếu phần đầu thành công thì chúng ta có tiền để làm tiếp phim kia.
Khi Phan Thị đọc kịch bản và xem tạo hình lần đầu, họ cũng đưa ra nhiều ý kiến về những thay đổi - tất nhiên trong đó có việc mình yêu cầu sửa Bổ Tử của Tí.
Sau đó, Vân cũng lo lắng hỏi mình, có nên giữ lại bổ tử bản đồ Việt Nam như trong truyện không và mình vẫn giữ vững ý định là phải đổi.
Vì sao?
Vì mình vẫn muốn giữ ý nghĩa của bổ tử của phần 2.
Phim điện ảnh, khác với phim truyền hình, sitcom, ở một điểm: nhân vật chính của phim sẽ thay đổi sau hành trình của họ. Hầu hết các truyện tranh gần với sitcom, mà ở đó, nhân vật không bao giờ thay đổi. Bạn đã đọc tới tập 70 của Doraemon thì Nobita vẫn mãi mãi là cậu bé học lớp 4, dù gần 100 tập thì Conan vẫn mãi mãi học lớp 1... và Tí Sửu Dần Mẹo của Thần Đồng Đất Việt cũng vậy.
Nhưng làm một phim điện ảnh thì khác. Mà không chỉ một phim - Studio68 và Vân muốn làm 5 tập, và dù mình thật ra không hề ký hợp đồng làm 5 tập, nhưng mình rất quý Vân và tham vọng của Vân, vì mình vốn cũng là người có hoài bão lớn, mình đã ngồi xuống phác ra cho Studio68 đường dây 3 tập đầu tiên.
Một trong những thứ mình vẽ ra cho sự phát triển của Tí qua ba tập phim - ngoài những biến đổi tính cách bên trong của cậu, còn là những thứ bên ngoài, và bổ tử là một trong những thứ đó.
Cũng như Marvel hay DC, khi tạo hình cho các nhân vật của họ trong mỗi tập phim, họ cũng tìm kiếm sự thay đổi về trang phục, thì với Trạng Tí, mình cũng lên sơ đồ cho sự phát triển nhân vật của Tí qua ba tập, cũng như thay đổi về phục trang, trong đó có bổ tử.
Trong truyện, có thể mình đọc sót, nhưng mình chưa nhớ ra đã bao giờ giải thích ai đã may cho Tí bổ tử hình bản đồ, và vì sao.
Với Trạng Tí - SPOILER - tập đầu tiên cũng không giải thích vì sao bổ tử của Tí hình cá chép, nhưng điều đó sẽ được giải thích trong phần 2 (mà thật ra là kịch bản đầu mình viết): mẹ của Tí mong Tí sớm thành tài, sẽ là một chú cá chép vượt vũ môn để hoá rồng, nên mẹ Tí đã thêu cho cậu tấm bổ tử hình cá chép. Cá chép vượt Vũ Môn là một tích của người Việt Nam mình muốn gắn vào bộ phim. Tí lúc này chưa phải là Trạng Tí, mà chỉ là một cậu bé nhà nghèo thông minh, một chú cá chép chờ ngày hoá rồng.
Phần 2 của bộ phim sẽ là hành trình vượt vũ môn của Tí, vượt qua ba cuộc thi bằng tài năng, trí thông minh, và cả sự giúp đỡ của những người bạn tốt. Mặc dù cuối phần 2, Tí không được là Trạng (vì sao thì nếu đọc truyện bạn sẽ biết), nhưng sang phần 3, cậu sẽ tiếp tục cho hành trình lớn hơn của mình khi giặc phương Bắc lăm le nước Việt, và nhà vua cho triệu tập Tí, đồng thời ban cho bổ tử hình bản đồ nước Việt để hoàn thành một hành trình trưởng thành.
Một lý do nhỏ khác, chính là vì mình không muốn xác định niên đại trong phim, và mình thống nhất với nhà sản xuất, đây là một phim fantasy, và mở ra một thế giới cổ tích rất Việt Nam, nên việc để bổ tử hình bản đồ trong tập đầu tiên sẽ không hay lắm, vì bạn biết đó, phải tới đời nhà Nguyễn, thời Pháp vào, thì bản đồ chúng ta mới có hình dáng như ngày nay. Mình phải làm gì: làm đúng lịch sử, để Tí mặc bổ tử bản đồ một nửa đất nước mà không có lời giải thích nào hay làm theo truyện và sai lịch sử?
Các bạn thân mến, mình viết ra những lời kể nội dung của những tập sau, vì mình biết rằng, đáng tiếc, ước mơ này của mình có lẽ sẽ không bao giờ thành hiện thực. Vì một lẽ mọi người thấy trước mắt là bộ phim chắc cũng khó mà sống nổi qua phần đầu thì chắc cũng khó có phần sau, và cho dù phim có thắng, thì mình có lẽ cũng không làm tiếp câu chuyện này.
Mình giải thích là vì cho dù phần 2 phần 3 mà mình hình dung có thể sẽ vĩnh viễn nằm trong tưởng tượng của mình, mình vẫn muốn Trạng Tí Phiêu Lưu Ký một cơ hội được đến với công chúng, để nếu ai đó lỡ nghe những lời xàm tấu của những kẻ dựng chuyện trên mạng có thể hiểu hơn vì sao bổ tử của Tí trong phim này chưa có bản đồ Việt Nam.
Khi làm Trạng Tí, mình có tham vọng đây sẽ là một Harry Potter, một Biên Niên Sử Narnia của Việt Nam, để thiếu nhi Việt Nam được xem một bộ phim Việt Nam dành riêng cho các em, với những bay bổng mộng mơ, với những tiếng cười và cảm xúc hạnh phúc, được thấy thôn quê làng xóm cây đa giếng nước đình chùa và những ông thần rất Việt và đầy phép màu nhiệm, để các em yêu văn hoá truyền thống của đất nước mình hơn.
Và mình tin, Trạng Tí Phiêu Lưu Ký sẽ là một kỷ niệm đẹp cho các em nhỏ được xem bộ phim này."
Stella
