Kênh tiktok của Sokfarm được chính anh Phạm Đình Ngãi "vào vai" kể nhiều chuyện hay quanh sản phẩmSau khi lấy bằng thạc sĩ kỹ thuật điện tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, anh Ngãi đã chọn giảng dạy tại Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng.
Sau 4 năm giảng dạy, từ năm 2016 - 2018, anh chuyển sang làm việc tại một công ty chế biến socola ở Tiền Giang. Tại đây, anh Ngãi được làm việc tại khâu gia công, quản lý thương mại và bán hàng. Năm 2017 - 2018, vợ anh Ngãi là chị Chal Thi về quê sinh con đầu lòng. Tại đây, chị Thi đã có nhiều tiếp xúc với nông dân, và chị nhận thấy giá dừa ở quê rất thấp.
Là một thạc sĩ công nghệ thực phẩm khi chứng kiến cảnh giá dừa như vậy, câu hỏi có cách nào để tăng giá trị kinh tế cho cây dừa không đã khiến chị Thi trăn trở một thời gian. Với đề tài này, chị Thi tìm hiểu và thấy các nước Philippines, Thái Lan, Indonesia… đã phát triển ngành thu hoạch mật hoa dừa. Còn anh Ngãi khi nhận thấy tiềm năng của ngành giúp ích cho quê hương Trà Vinh, năm 2018 anh chính thức nghỉ việc để cùng vợ phát triển ý tưởng này.
Vợ chồng anh Ngãi đã dành 1 năm 9 tháng để đo lường thị trường, tìm hiểu mật hoa dừa, cách lấy mật, cách chế biến sản phẩm và thậm chí là xây dựng nhà máy… Cuối cùng, vào tháng 9 năm 2019, công ty TNHH Trà Vinh Farm - Sokfarm (Sokfarm nghĩa là nông nghiệp hạnh phúc) đã ra đời và tung ra thị trường những sản phẩm đầu tiên. Thời gian đầu, Sokfarm chỉ thu hoạch được 1 lít mật/ngày đêm. Theo thời gian, kỹ thuật dần được hoàn thiện, lượng mật thu được cũng tăng lên khoảng 20%.
Tuổi thọ của dừa kéo dài từ 30 đến 50 năm, từ 3 năm là có thể cho mật. Mỗi ngày ít nhất hai lần, người thợ phải trèo lên cây dừa để “mát xa và lấy mật”. Tất cả mật hoa phải được thu thập và vận chuyển đến nhà máy trong vòng 12 giờ để tránh quá trình lên men.
Từ đó Mật hoa dừa 100% nguyên chất được cô đặc chân không tự nhiên thành Mật hoa dừa cô đặc hoặc chế biến thành nhiều sản phẩm khác như nước uống mật hoa dừa, mật hoa dừa lên men, đường hoa dừa…
Sau khi lấy mật, chế biến thành phẩm là một công đoạn khó. Anh Ngãi cho biết, trong thời gian đầu không biết đã đổ bao nhiêu lít mật ong chỉ để giúp tìm ra công thức cho sản phẩm. Thời gian đầu, anh thử nấu mật trong lò đốt bằng củi, những không kiểm soát được nhiệt độ, vậy là sản phẩm đã không được chuẩn hóa.
Sau đó, anh chuyển sang dùng bếp gas, số mẻ nấu phải đổ đi được giảm dần. Tuy nhiên, mật hoa dừa liên tục lên men. Tương ứng với mỗi giờ, người thợ cần những kỹ thuật khác nhau. Cần thống kê sau 4h, 6h, 8h, 24h, 48h lấy mật thì áp dụng kỹ thuật gì để xử lý mật. Thỉnh thoảng anh cũng cho sản xuất một sản phẩm khác nhau.
Sau 6 tháng, công ty anh dần tìm ra mẫu số của chúng. Cho đến nay, Sokfarm đã tung ra thị trường 7 dòng sản phẩm khác nhau từ mật hoa dừa, bao gồm mật hoa dừa, đường hoa dừa, nước uống mật hoa dừa, mật hoa dừa lên men, hạt ca cao & mật hoa dừa, nước tương mật hoa và giấm mật hoa dừa.
Sokfarm là một thương hiệu mới chưa được biết đến, cho nên người tiêu dùng vẫn còn hoài nghi. Vì vậy, sẽ có rất ít người nghe giới thiệu về sản phẩm mới là sẵn sàng bỏ tiền ra mua ngay. Để lấy lòng tin, anh Ngãi đã đưa sản phẩm của mình cho bạn bè, người thân, đặc biệt là những người đang khởi nghiệp.
“Lúc đầu, tôi nhớ rằng Sokfarm rất tích cực tham gia các hội chợ. Vì tôi muốn khách hàng được dùng thử, cảm nhận và nghe tư vấn trực tiếp. Khi họ có trải nghiệm tốt với sản phẩm, tất nhiên, họ sẵn sàng mua hàng. Nhận thấy đây là sản phẩm mới tiềm năng nên một số khách hàng muốn làm đại lý, nhà phân phối. Sokfarm cũng xác định không tham gia trực tiếp vào lĩnh vực bán lẻ”, anh Ngãi chia sẻ.
Nhờ vậy, mà công ty của anh chỉ cần tập trung vào các kỹ năng giao tiếp và sản xuất cốt lõi của mình. Còn vấn đề tiêu thụ sản phẩm sẽ phụ thuộc vào các nhà phân phối, đại lý. Tuy nhiên, công ty anh vẫn phải mất hơn 10 tháng đối mặt với tình trạng không lãi, thậm chí là chấp nhận lỗ để thực hiện được mục tiêu trên.
Vào thời điểm đầu mới cho ra thị trường, anh Ngãi dự tính chi phí để có thể hòa vốn là 60 triệu đồng. Tuy nhiên, 20 triệu đồng là con số mà Sokfarm thu về ở tháng đầu tiên. Sang tháng thứ 6, thì công ty mới đạt 60 triệu đồng nhưng lúc này điểm vốn hóa lại tăng lên 80 triệu đồng. Như một cuộc chạy đua, đến tháng thứ 10 doanh nghiệp này mới hòa vốn.
Anh Ngãi cho rằng, bản thân không chỉ dùng tiền của mình để hỗ trợ kinh doanh mà còn làm việc không lương cho Sokfarm trong 2 năm đầu tiên.
“Thực ra, nói không có lương là không đúng. Đây chính là bài toán dòng tiền của doanh nghiệp. Đó là, tại thời điểm đó tôi vẫn có thể trả lương. Tôi ước tính lương của CEO là 20 triệu đồng/tháng. Trên giấy tờ, tôi vẫn nhận được mức lương này nhưng tôi không lấy lại mà cho công ty vay để tiếp tục tái đầu tư. Khi đủ lớn công ty sẽ trả lương cho tôi trong 2 năm này. Đó cũng là cách tôi thu hút nhân tài đến với Sokfarm”, vị CEO này chia sẻ.
Cột mốc lịch sử của Sokfarm phải kể đến là thời gian đối phó với dịch Covid-19. Lúc đầu, anh quyết định chỉ phát triển kinh doanh theo nghĩa ngoại tuyến. Tuy nhiên, tất cả đã được thay đổi vì đại dịch Covid-19. Sokfarm bắt đầu chuyển sang các kênh trực tuyến, chuyển hướng thị trường và khách hàng.
Thực tế cho thấy, giai đoạn Covid-19 là lúc doanh thu của công ty bùng nổ và tăng trưởng. Sau 2 đợt giãn cách, công ty anh như có thêm liều thuốc kháng sinh để vững tin hơn trên con đường đã đi.
Để tình yêu và công việc không trộn lẫn với nhau, anh Ngãi và vợ mình phân công nhiệm vụ cho nhau. Chị Chal Thi sẽ chịu trách nhiệm phụ trách mảng nghiên cứu và gia công sản phẩm, đảm bảo chất lượng sản phẩm hay lập kế hoạch sản xuất…. Còn bản thân anh Ngãi sẽ đảm nhiệm các vị trí như kinh doanh sản phẩm, truyền thông, quản lý kênh phân phối và đại lý... Với cách tiếp cận này, cả 2 sẽ dễ dàng đưa ra những quyết định quan trọng và tổ chức tốt công việc của mình.
Vị CEO này chia sẻ: “Tôi thật may mắn khi có một người đồng sáng lập cũng là người bạn đời của mình. Nếu đi trên con đường này một mình, tôi nghĩ thực sự rất khó khăn, đôi khi sẽ nản lòng”.
Sokfarm hiện đang liên kết với 35 nông dân với 20 ha vườn dừa (tăng gấp 10 lần so với khi mới thành lập) để thu mua 45 tấn mật hoa dừa mỗi tháng. Tất cả các vườn dừa đều được chứng nhận hữu cơ cho thị trường Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản. Nhờ đó, sản phẩm của Sokfarm đã chính thức được xuất khẩu sang Nhật Bản, Hà Lan và Đức.
Hiện nay, ngoài việc phát triển các sản phẩm liên quan đến mật hoa dừa, anh Ngãi còn tận dụng lợi thế của vườn dừa để phát triển du lịch nông nghiệp theo 2 hướng là du lịch học thuật và du lịch trải nghiệm.
