Một lần nữa, chính sách thương mại của chính quyền Trump lại trở thành tâm điểm chú ý của thị trường hàng hóa toàn cầu, khi Nhà Trắng công bố áp thuế 50% đối với các sản phẩm đồng bán thành phẩm bắt đầu từ ngày 1/8. Động thái bất ngờ này – tuy loại trừ các kim loại tinh luyện (catốt) – đã ngay lập tức làm giá đồng tương lai trên sàn Comex giảm mạnh 20%, xóa bỏ phần lớn đà tăng được thúc đẩy bởi những lo ngại thuế quan từ đầu năm.

Từ "sốt giá" đến sụt giảm: Một năm hỗn loạn với kim loại đồng

Kể từ khi ông Trump gợi ý khả năng áp thuế lên mặt hàng đồng vào đầu năm 2025, giá đồng tại Mỹ đã tăng vọt, tạo ra khoảng cách lên đến 28% so với giá chuẩn trên sàn LME London. Sự chênh lệch này đã kích hoạt một làn sóng vận chuyển khẩn cấp đồng tinh luyện vào Mỹ nhằm tránh thuế, mang lại lợi nhuận lớn cho giới đầu cơ và các tập đoàn kim loại toàn cầu.

Tuy nhiên, quyết định loại trừ catốt khỏi danh sách áp thuế được công bố hôm thứ Tư đã làm đảo lộn mọi kỳ vọng trước đó, đồng thời dập tắt kỳ vọng lợi nhuận đầu cơ, khiến giá hợp đồng đồng tương lai giảm mạnh trên diện rộng.

Chiến lược thuế quan "chọn lọc": Đánh vào chế biến, giữ lại nguyên liệu

Chính sách mới của Trump thể hiện sự chuyển hướng rõ rệt từ đánh thuế toàn diện sang áp dụng chọn lọc, cụ thể:

  • Áp thuế 50%: các sản phẩm đồng đã qua xử lý – bao gồm ống đồng, dây dẫn, thanh đồng, linh kiện điện và phụ kiện có hàm lượng đồng cao.

  • Miễn thuế: các nguyên liệu đầu vào như quặng đồng, đồng tinh luyện (catốt), đồng tấm và anốt.

Đây là kết quả của hoạt động vận động hành lang mạnh mẽ từ các doanh nghiệp nội địa, với lý do năng lực chế biến trong nước không đủ để thay thế hoàn toàn nguồn cung nhập khẩu.

Hệ lụy & cơ hội: Biến động thương mại, bất định đầu tư

1. Thị trường toàn cầu bị xáo trộn:
Quyết định phân biệt đối xử thuế quan làm thay đổi dòng chảy thương mại của mặt hàng thiết yếu trong nhiều lĩnh vực – từ năng lượng đến xây dựng. Một lượng lớn đồng tinh luyện đã được đưa vào Mỹ để dự trữ, và giờ đây có thể được tái xuất sang các thị trường khác, gây dư thừa nguồn cung toàn cầu trong ngắn hạn.

2. Rủi ro hồi tố thuế vẫn còn:
Dù kim loại tinh luyện tạm thời được miễn thuế, Bộ Thương mại Mỹ sẽ tiếp tục theo dõi thị trường và đưa ra đánh giá trước tháng 6/2026, với khả năng áp thuế 15% từ năm 2027 và 30% từ năm 2028. Điều này khiến các nhà đầu tư và nhà sản xuất vẫn phải duy trì trạng thái phòng thủ, ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư vào ngành khai thác và tinh luyện đồng.

3. Lợi thế tạm thời cho các công ty có hàng tồn kho:
Các tập đoàn giao dịch kim loại có thể tận dụng lượng hàng tồn từ giai đoạn "đặt cược thuế" đầu năm để chiếm lĩnh thị trường nội địa trong vài quý tới, nhưng cơ hội này đang thu hẹp nhanh chóng.

Kết luận

Chính sách thuế quan mới đối với sản phẩm đồng không chỉ làm rung chuyển thị trường kim loại, mà còn là bài kiểm tra thực tế về ranh giới giữa bảo hộ kinh tế và ổn định chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ động thái tiếp theo của chính quyền Mỹ và sự phản ứng từ các đối tác thương mại lớn – đặc biệt là Trung Quốc, Chile, Peru và Canada – những quốc gia có vai trò lớn trong chuỗi giá trị đồng toàn cầu.