Bạn mới đi làm. Mức lương vừa đủ sống. Và bạn nghĩ: “Tiền đâu mà tiết kiệm?” Nhưng sự thật là: nếu bạn không học cách tiết kiệm từ lúc còn ít tiền, thì sau này nhiều tiền hơn... bạn cũng vẫn sẽ cháy túi như thường.
Tiết kiệm không phụ thuộc vào thu nhập. Nó là thói quen tài chính, và càng hình thành sớm thì càng tạo ra nền tảng tài chính vững chắc về sau.
1. Đừng chờ có “dư” mới tiết kiệm. Tiết kiệm trước, tiêu sau.
Nguyên tắc căn bản nhất (nhưng rất nhiều người bỏ qua):
👉 Ngay khi nhận lương, hãy chuyển 10-20% sang tài khoản tiết kiệm riêng.
Coi nó như khoản “chi phí bắt buộc”, giống tiền nhà hay tiền điện.
Nếu bạn để dành “sau khi tiêu xong còn dư thì để dành”, tin mình đi: sẽ chẳng bao giờ dư.
Tiền luôn có lý do để biến mất, nếu bạn không chủ động giữ nó lại.
2. Đặt tên rõ ràng cho từng khoản tiết kiệm
Một bí quyết tâm lý đơn giản nhưng hiệu quả: hãy gắn ý nghĩa cho khoản tiền mình để dành.
Thay vì “Tiết kiệm chung”, hãy tách các khoản nhỏ như:
- “Quỹ khẩn cấp”: 3-6 tháng sinh hoạt phí, phòng khi thất nghiệp, bệnh tật.
- “Quỹ học thêm”: dành cho việc nâng cấp kỹ năng, chứng chỉ, khoá học.
- “Quỹ tự thưởng”: mua thứ bạn thích sau khi hoàn thành mục tiêu nào đó.
Khi tiền có mục đích rõ ràng, bạn sẽ ít tiêu bậy và có động lực duy trì hơn.
3. Đừng đụng vào tiền tiết kiệm. Để nó “xa tầm tay” càng tốt.
Tiền tiết kiệm nên để ở nơi bạn không tiện rút bất chợt:
- Tài khoản không có thẻ ATM
- Ví đầu tư nhỏ (ứng dụng tích lũy lãi suất, chứng chỉ quỹ…)
- Gửi kỳ hạn 1-3 tháng (với khoản bạn chưa cần dùng trong ngắn hạn)
Hạn chế dùng ví Momo/ZaloPay như tài khoản tiết kiệm – vì dễ tiêu lắm.
4. Tiết kiệm không đồng nghĩa với “sống khổ”
Tiết kiệm thông minh là cân đối, không phải cắt bỏ mọi niềm vui.
Hãy để một khoản nhỏ (5-10%) cho “chất lượng sống”: đi chơi, cà phê, du lịch… miễn là có kế hoạch và nằm trong giới hạn.
Nếu bạn quá cực đoan, rất dễ bung xõa bù trừ sau đó. Hãy tiết kiệm như một người trưởng thành, không phải như một người đang tự phạt mình.
5. Tăng thu nhập dần, nhưng giữ nguyên mức sống một thời gian
Khi thu nhập tăng, đừng vội nâng mức sống theo ngay.
Hãy giữ thói quen chi tiêu như thời lương còn thấp thêm vài tháng, và trích phần tăng thêm để tiết kiệm hoặc đầu tư.
Đây là cách để bạn tạo “khoảng cách tài chính”, phần dư mỗi tháng càng lớn, bạn càng thoải mái hơn về lâu dài.
6. Và quan trọng nhất: tiết kiệm là để tự do, không phải để phòng thân
Nghe có vẻ nghịch lý. Nhưng đúng.
Bạn không tiết kiệm để “khi gặp chuyện còn có cái bấu víu” mà là để sống tự tin hơn mỗi ngày:
Dám nghỉ việc khi bị bóc lột.
Dám từ chối những thứ mình không cần.
Dám đầu tư vào thứ mình tin.
Tiền tiết kiệm là bình dưỡng khí. Giúp bạn thở dễ hơn trong hành trình trưởng thành.
Nếu bạn 25 tuổi và mỗi tháng để dành 2 triệu đều đặn, đến 30 tuổi bạn đã có hơn 150 triệu chưa kể lãi. Quan trọng hơn cả con số là bạn đã xây được một thói quen mà phần lớn người 35 tuổi vẫn đang loay hoay học lại.
Bắt đầu tiết kiệm khi còn trẻ không giúp bạn giàu ngay nhưng giúp bạn đừng nghèo hoài.
