Công an TP Hà Nội vừa bắt giữ Phạm Đình Tuấn, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ), vì liên quan đến hành vi sản xuất và phân phối cồn y tế giả. Tuấn cùng em trai thành lập Công ty Ngân Hà, sử dụng methanol, đây là loại cồn công nghiệp cực độc, thay vì ethanol để sản xuất cồn y tế 70 độ, với mục đích trục lợi.
Theo điều tra, cồn giả chứa tới 70% methanol và được bán ra thị trường với giá chỉ 11.000 đồng/chai (loại 500ml), rẻ hơn cồn thật khoảng 1.000-2.000 đồng. Lực lượng chức năng đã thu giữ khoảng 50.000 chai và niêm phong dây chuyền sản xuất.
Methanol - “sát thủ vô hình”
Methanol là chất không màu, không mùi, dễ gây nhầm lẫn với ethanol. Tuy nhiên, khi vào cơ thể, methanol chuyển hóa thành axit formic - một độc chất gây tổn thương nặng cho thần kinh, mắt, hệ hô hấp và có thể dẫn đến tử vong.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên (Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, thậm chí mù vĩnh viễn sau khi sử dụng cồn y tế giả. Một trường hợp điển hình là bệnh nhân tại quận Hoàng Mai bị tổn thương não nghiêm trọng do dùng loại cồn này để súc miệng.
Ngoài ra, vụ ngộ độc rượu pha từ cồn y tế giả tại Hội An năm 2024 đã khiến hai du khách nước ngoài thiệt mạng. Cồn methanol còn gây nguy hiểm khi dùng để sát trùng vết thương, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh và người đang điều trị tại cơ sở y tế.
Lỗ hổng quản lý và giải pháp
Dù Bộ Y tế đã cấm bán cồn chứa methanol tại các hiệu thuốc, nhiều đơn vị vẫn lách luật bằng cách giữ mẫu mã như cồn y tế thật, khiến người tiêu dùng khó phân biệt. Theo chuyên gia Nguyễn Duy Thịnh, nên chỉ định màu nhận diện methanol - như cách các nước khác đã làm để dễ phát hiện và ngăn chặn.
Tiến sĩ Nguyên đề xuất cần kiểm soát nghiêm từ khâu đăng ký, sản xuất đến phân phối và xử phạt nặng các vi phạm.
Khuyến cáo dành cho người dân:
- Mua tại nhà thuốc uy tín, yêu cầu hóa đơn rõ ràng.
- Kiểm tra nhãn: ưu tiên sản phẩm ghi rõ thành phần ethanol/isopropanol, tránh loại ghi “methanol” hoặc không rõ công dụng.
- Cẩn trọng với sản phẩm chỉ ghi “sát trùng dụng cụ” – không nên dùng trực tiếp trên cơ thể.
