IMO

Tôi là một thành viên của phong trào học Toán thi toán quốc tế (IMO) tại miền Bắc Việt nam, sau 1975 lan ra toàn quốc. Phong trào này được cố thủ tướng Phạm Văn Đồng và các nhà lãnh đạo giáo dục như GS Tạ Quang Bửu, GS Nguyễn Văn Huyên, GS Ngụy Như Kon Tum vạch ra từ năm 1965: "Nhiều ngành khác thường phải bạc đầu mới thành bác học. Toán học không phải bạc đầu đâu, ta có thể đi nhanh. Nếu trong tất cả các trường phổ thông từ cấp I lên cấp II, ta có cách gì phát hiện phần lớn và đừng bỏ sót những em có đam mê, rồi ta có cách dạy (...), nâng đỡ cho các em phát huy tài năng của các em thì rồi đây ta sẽ có những nhà toán học trẻ có tài năng ghê gớm. Đối với ngành Toán, phải làm như vậy mới kịp người ta". Một kiểu chiến tranh nhân dân trong giáo dục tài năng.

Nhờ vậy, mà giới toán học Việt Nam đã đạt được những thành tích đỉnh cao trong các cuộc thi IMO và thành danh trong môi trường học thuật. Các lớp chuyên Toán còn mở đường cho các bạn chuyên Lý, Hóa, Sinh và các ngành khoa học khác. Chi phí thì thời bao cấp học sinh cũng được coi như cán bộ bình thường, còn bây giờ chủ yếu là xã hội hóa. Đầu tư/thành tích, so với thể thao thì thật là một trời một vực.

Vậy mà không hiểu sao gần đây suốt ngày bị báo chí ỳ xèo. Là học Toán để làm gì, có dùng bao giờ đâu, lo rèn kỹ năng gì đó kiểu như ngoại ngữ mà kiếm ăn...

Với cá nhân tôi, tuy không không được tham gia vào đội tuyển IMO năm 1978, nhờ được rèn luyện trong môi trường học Toán khắc nghiệt, cũng đã rút ra được 1 số bài học có thể áp dụng khá tốt trong kinh doanh cũng như xây dựng sự nghiệp khác

Bài học số 1: Đọc kỹ đầu bài trước khi làm. 
Một việc hiển nhiên bây giờ thành vấn nạn. Học sinh chưa biết khuyết điểm gì đã viết xong kiểm điểm. Bên B gật đầu nhận bừa dự án rồi đến lúc phát sinh tùm lum, càng sửa càng sai yêu cầu, lãng phí. Các khởi nghiệp gia, đọc sách để tìm “pain point” chung chung, rồi tiêu tiền vô ích của gia đình và nhà đầu tư, xoay xở rồi mất tự tin. 

Bài học số 2: Dễ làm trước, khó làm sau
Trong các kỳ thi, cũng giống hệt như quản trị dự án hoặc tổ chức thực thi kế hoạch. Rất hiếm khi bạn có thể giải tất cả các bài toán (hay nói cách khác là hoàn thành tất cả các mục tiêu). Để đạt được điểm số cao nhất, bạn phải có cái nhìn tổng quát với tất cả các bài toán, ước lượng sức mình và thời gian để lên danh sách ưu tiên,

Bài học số 3: Kiên trì với các vấn đề khó
Trong Toán học, những bài toán khó thường làm ta ám ảnh, mất ngủ nhiều đêm. Đôi khi lúc ta đã tưởng là đã quên nó đi, thì có khi lại tìm ra lời giải. Trong doanh nghiệp cũng vậy, ngoài những mục tiêu ngắn hạn, hàng quí hàng năm, doanh nghiệp phát triển bền vững cần có những bài toán khó, đủ để làm ông chủ phải ám ảnh theo đuổi suốt đời.

Bài học số 4: Tìm lời giải đẹp
Tinh thần lãng mạn toán học không bao giờ cho phép thỏa mãn với lời giải đầu tiên. Chúng tôi thường cố gắng tìm ra lời giải ngắn nhất, bất ngờ nhất và dễ hiểu nhất. Tư duy này giúp bạn khi điều hành doanh nghiệp tránh những lời giải phức tạp tốn kém do bị tư vấn “đểu”:-)

Bài học số 5: Cãi nhau là niềm vui
Dân học Toán biết cách tận hưởng niềm vui khi cãi nhau. Thường cho chọn bên. Nếu yếu thế lại đổi bên kia. Mục tiêu là để mài sắc tư duy logic. Vì thế khi làm doanh nghiệp dễ tránh tư tưởng độc tài, tận dụng được nguồn lực của nhân viên.

Rất mong Toán học vẫn được các phụ huynh và học sinh “tiếp lửa”, đặc biệt trong thời đại AI và Big Data này.

Ảnh: Nhờ học Toán nên ngã cũng đẹp