Tôi nhớ có chia sẻ trong một bài blog trước, rằng trong bất kì một hợp đồng đầu tư nào giữa startup và nhà đầu tư đều có điều khoản về Management and Financial Information Right- là quyền được tiếp cận thông tin dành cho nhà đầu tư. Trên thực tế, tôi biết nhiều nhà sáng lập ở Việt Nam cảm thấy khó chịu bởi việc nhà đầu tư cứ suốt ngày giục Update KPI.
Thực sự, đây là việc không chỉ founder, mà cả VC là tôi, cũng không bao giờ muốn đi giục founder phải update KPI cả. Tôi muốn các founder được tập trung vào điều quan trọng nhất của hoạt động doanh nghiệp, đó là phát triển sản phẩm, chăm sóc khách hàng, nhân viên của mình.
Nhưng một khi đó là điều khoản cơ bản của hợp đồng đầu tư, thì hãy biến việc KPI update là việc cơ bản của cơ bản, và hoàn thành nó một cách tự nhiên nhất, không cần giục giã, nhanh chóng nhất để rồi tất cả các bên đều có thể focus vào việc tạo ra được giá trị quan trọng nhất cho nhau. VC như chúng tôi thật ra cũng phải có nghĩa vụ báo cáo KPI cho cấp trên hay cho đối tác đầu tư của mình. Chúng ta đều hoạt động trong những ràng buộc của những điều khoản hợp tác, vì vậy hãy luôn bảo vệ chúng để bảo vệ mối quan hệ tin tưởng đồng hành dài lâu với nhau.
Tôi đã tiếp xúc với hơn 100 startup quỹ chúng tôi đầu tư trên toàn cầu. Tôi nhận ra, thật ra có những startup không update KPI trong 1, 2, 3 tháng liền, thậm chí cả nửa năm. Họ chỉ “seen” trước mỗi dòng tin nhắn của VCs. Đa số là họ đều không hoạt động tốt và là dấu hiệu của sự bất ổn, khó có thể thành công. Còn những startup hoạt động tốt hiệu quả, và phát triển thì họ sẽ “cơ bản thực hiện được những điều cơ bản” trong vận hành quản lý, đối nội và đối ngoại doanh nghiệp, trong đó có KPI update cho các nhà đầu tư. Tôi đã hỏi chuyện trực tiếp một số founder đó, họ nói bình thường mỗi tháng nội bộ công ty đều có báo cáo KPI từng phòng, bộ phận, nên họ chỉ đơn giản tự động tổng hợp chúng vào một format báo KPI có sẵn để gửi tới các nhà đầu tư. Thậm chí có founder nói việc gửi KPI Update không tốn tới 30 phút của họ. Họ kì vọng, những report của mình hàng tháng gửi tới nhà đầu tư, là cách họ duy trì giao tiếp và niềm tin tưởng đồng hành với nhau, qua đó họ cần nhà đầu tư hỗ trợ gì sẽ thẳng thắn đề nghị trực tiếp qua report đó.
Khi gây dựng đồng hành với startup, tất chúng ta đều rất mong mỏi ngày startup thành công, có thể rung chuông IPO tại sàn chứng khoán trong hoặc ngoài nước. Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra là trong suốt hành trình của startup từ những ngày đầu tiên tới khi trở thành công ty đại chúng, các công ty đều phải quen với việc discipline- kỉ luật với minh bạch thông tin và công bố thông tin cho các cổ đông của mình. Nhắc tới đây làm tôi nhớ tới công ty Cavico Corp vào năm 2009, được chấp thuận niêm yết cổ phiếu tại sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ với mã chứng khoán CAVO. Cavico đã trở thành công ty đầu tiên của Việt Nam niêm yết cổ phiếu tại một trung tâm giao dịch chứng khoán chứng khoán cấp quốc gia của Mỹ. Tuy nhiên cổ phiếu của Cavico đã bị NASDAQ hủy niêm yết từ 06/07/2011 do vi phạm những yêu cầu liên quan đến việc chậm trễ công bố thông tin hoạt động doanh nghiệp.
Dẫu biết vậy, nhưng tại sao có nhiều nhà sáng lập tôi gặp vẫn trì hoãn KPI Report? điều gì đã cản trở họ hoàn thành điều cơ bản này, đâu là lý do tốn thời gian cho nó khi mà dữ liệu đã có sẵn từ báo cáo nội bộ doanh nghiệp hằng tháng? Tôi rất mong nhận được những chia sẻ của các anh chị founder về những suy nghĩ, và thách thức của mình về đề tài này. Xin cám ơn rất nhiều!
