Tình hình dịch bệnh với biến thể mới Delta quả là rất phức tạp. Những mốc thời gian dự báo để khống chế được dịch đã không còn chính xác. Việc phong tỏa kéo dài đã bộc lộ những vấn đề không chỉ về mặt xã hội, mà còn gây ra những đứt gãy chuỗi cung ứng, gây tổn hại cho nền kinh tế Việt nam. Thủ tướng đã đưa ra thông điệp "Sống chung với Covid lâu dài". Chính phủ sẽ có những cách thức phòng chống dịch mới để thích ứng với tình hình hiện nay. Nhưng dù thế nào chăng nữa, hệ lụy của đợt dịch vừa qua là rất rõ ràng. Khả năng GDP quí 3 của Việt nam lần đầu tiên sau nhiều năm sẽ là con số âm. Nhiều chỉ số kinh tế cơ bản như PMI sẽ dưới 50, kim ngạch XNK sẽ rất thấp. Nhiều doanh nghiệp nhỏ sẽ biến mất. Dù vẫn còn có những điểm sáng, nhưng bức tranh tổng thể của nền kinh tế trong quí này chắc hắn không thể tích cực được.
Câu nói "TTCK là tấm gương phản chiếu nền kinh tế" chưa chắc đã đúng hoàn toàn. Bởi vì nền kinh tế là một trường rộng, TTCK chỉ bao hàm những hạt nhân ưu tú nhất của nền kinh tế. Cho nên dù có những ảnh hưởng bởi dịch, nhưng nhiều doanh nghiệp niêm yết lại có những sức sống, có những lợi thế riêng. Thậm chí có những ngành nghề còn hưởng lợi, còn khuếch trương qui mô trong giai đoạn vừa qua. Những yếu tố như GDP quí 3 âm hay PMI giảm mạnh cũng chỉ mang tác động tâm lý là nhiều. Còn thực chất có ảnh hưởng vào sự tăng trưởng LN của từng ngành, từng mã hay không thì lại là câu chuyện khác.
Từ nay đến cuối năm chỉ còn hơn 3 tháng. Những biến động mang tính đột biến, bất ngờ của nhiều dòng hay doanh nghiệp niêm yết rất khó có thể xảy ra. Gần như đã có thể dự báo tương đối chính xác sự tăng trưởng EPS của nhiều ngành, nhiều mã vào thời điểm 31/12/2021. Bên cạnh đó, theo quan điểm cá nhân, tôi tin rằng Vn-index sẽ kết thúc năm ở điểm số vượt 1400. Như vậy câu hỏi đặt ra ở đây là "Nếu để đầu tư 4 tháng từ hôm nay, chúng ta sẽ nên chọn dòng nào, mã nào". Cũng giống như toàn bộ phương pháp tư duy của tôi trước đây, trao chiếc cần chứ không cho con cá, tôi xin chia sẻ phương pháp chung, hạn chế nói cụ thể từng ngành hay mã nào đó.
Tôi chia các nhóm ngành theo tiêu chí đầu tư giá trị. Điều này không đồng nghĩa với đầu tư dài hạn, tích sản cổ phiếu trong chu kỳ tính bằng năm. Mà nó hàm ý là bỏ qua các yếu tố về đầu cơ như dòng tiền, đội lái dẫn dắt, … Nếu ở trạng thái bình thường như hiện nay, thì với những hoạt động của DN từ nay đến cuối năm sẽ phản ánh tương đối vào KQKD của họ. Qua đó, giá chứng khoán sẽ thay đổi theo những đánh giá này.
1. Hạng A+: các mã tuyệt vời cả về KQKD 2 quí gần nhất, cũng như dự báo LN tiếp tục tăng trưởng trong 2 quí tiếp theo. Giá cổ phiếu cũng đang ở vùng định giá rẻ. P/E thấp hơn 50% so với P/E trung bình thị trường, đang ở vùng đáy lịch sử của mã này nếu so về P/E.
2. Hạng A: các mã có KQKD tốt trong 2 quí gần nhất, dự báo LN ổn định trong 2 quí cuối năm. Giá cổ phiếu có thể có nhiều dư địa tăng. P/E thấp hơn 30% so với P/E trung bình của thị trường.
3. Hạng B+: các mã có KQKD 2 quí gần nhất tốt, dự báo có thể tăng trưởng EPS trong 2 quí cuối năm 10%-15%.
4. Hạng B: các mã có KQKD ở mức ổn định, trung bình. P/E ngang với trung bình của thị trường.
5. Hạng C: KQKD 2 quí gần nhất chưa có dấu hiệu khởi sắc, tuy nhiên thuộc nhóm ngành nghề có tiềm năng tăng trưởng khi dịch chấm dứt. Chủ yếu vẫn là câu chuyện của kỳ vọng tương lai. Nhóm này nên đưa vào list theo dõi.
6. Hạng D: nhóm các ngành có KQKD quí gần nhất yếu kém, dự báo để có thể phục hồi ngành, cần thời gian của năm 2022. Nhóm này chỉ nên quan tâm vào những thời điểm cuối của năm 2021.
Sau khi đã phân nhóm chung theo giá trị nội tại, chúng ta nên xem xét cụ thể hơn các nhóm ngành hiện hữu.
1. Nhóm nguyên liệu: Đây là nhóm có thể hưởng lợi lớn nhờ giá nguyên vật liệu tăng cao, sẽ có các nhóm nhỏ:
a. VLXD: bao gồm Thép, Đá, Gạch, ...
b. Nhóm DK: dự báo nhu cầu dầu tăng, sẽ làm giá oil tăng cao.
c. Nhóm ure: nông nghiệp sẽ ngành cấp thiết để phục đời sống xã hội, cho nên giá ure tăng, các công ty phân bón có thể hưởng lợi. Tuy nhiên cần lưu ý là do tỷ trọng các công ty phân bón nhà nước nắm lớn, nên giá khí đầu vào có thể thay đổi từ tháng 3/2022, làm giảm sút LN của nhóm này.
d. Nhóm cao su: nhóm này gần như chưa thể hiện được nhiều.
e. Nhóm than: nhóm này TK quá kém, hầu hết các DN quản lý yếu kém, dù kể cả giá than thế giới có tăng mạnh, chưa chắc LN đã có thực.
2. Nhóm Dịch vụ tài chính:
a. Nhóm Ngân hàng: dù dịch có thể làm tăng một phần nợ xấu nhất định, cũng còn thêm nữa là sự san sẻ LN để hỗ trợ nền kinh tế và các DN khác, nhưng đây vẫn là nhóm ngành sẽ có KQKD rất tốt vào cuối năm nay. Mặt khác, dòng bank chiếm tỷ trọng rất lớn trong rổ Index, TT tăng không thể thiếu nhóm này được.
b. Nhóm Chứng khoán: thanh khoản đã đưa TTCK lên tầm cao mới, rõ ràng đây là nhóm hưởng lợi lớn nhất.
3. Nhóm Cảng biển, logistic, vận tải biển: cước vận tải tăng cao, nhu cầu container cao, làm LN của nhóm này tăng rất tốt. Việc này dù mới chỉ bắt đầu, nhưng có thể sẽ kéo dài hết năm 2022.
4. Nhóm BĐS: dịch sẽ làm thay đổi thị hiếu và thói quen về nhà ở. Có thể nhưng khu vực vùng ven, đầy đủ hạ tầng và tiện ích sẽ hút khách ngay sau dịch. Không loại trừ sẽ có cơn sốt BĐS vào đầu năm 2022.
5. Nhóm KCN: nhóm này chủ yếu LN đến từ những HĐ đã cho thuê trước đây, việc khai thác KH mới trong tình hình hiện nay là khó. Tuy nhiên, tiềm năng của nhóm này cũng khá lớn do giá cho thuê của VN còn rẻ hơn khu vực, đất đai lại lớn.
6. Nhóm XD: nhóm này chưa thể khởi sắc trở lại ngay vì tình hình nhân công, nguyên vật liệu cao.
7. Nhóm Hạ tầng, Đầu tư công: nhóm này có KQKD chưa tốt, nhưng hiện có những suy đoán về việc giải ngân nhiều gói thầu về cầu đường, sân bay, ... Tất cả chỉ là tiềm năng trong tương lai.
8. Nhóm tiêu dùng, bán lẻ: nhóm này thực sự đang hưởng lợi rất lớn mùa dịch. Nhiều công ty trong nhóm này còn phình to, thôn tính các thương hiệu nhỏ khác.
9. Nhóm Xuất khẩu: thủy sản, dệt may, da giày, túi sách, ... có sự hưởng lợi do nhu cầu phục hồi kinh tế của các TT Tây Âu, Mỹ, ...
10. Nhóm điện, nước: nhóm này cũng bị ảnh hưởng bởi sản lương thấp, nhu cầu giảm. Nhưng ngay sau dịch, nhóm này có thể sẽ tăng đột biến về cầu, làm doanh thu và LN khởi sắc.
11. Nhóm Hàng không, dịch vụ lưu trú: nhóm này đang gặp những khó khăn rất lớn, thậm chí đối mặt phá sản, hủy niêm yết. Cho nên câu chuyện của nhóm này phải theo dõi kỹ, tốt nhất là nên vào năm 2022.
12. Nhóm y tế, dược: đây là nhóm ngành hưởng lợi nhờ nhu cầu tăng đột biến, khả năng sẽ mang lại LN rất cao trong 2 quí cuối năm nếu DN có liên quan đến vaccine hay thuốc chữa Covid.
Ngoài 12 nhóm ngành chính trên, còn có một số ngành cũng khá quan trọng như Bảo hiểm, Công nghệ, Chế phẩm cao su, Nhựa, ... Nhưng trong bài viết này, chủ yếu tôi chia sẻ góc nhìn chung. Mỗi khi định chọn lựa một mã nào, nên so sánh chi tiết thuộc hạng nào, thuộc nhóm nào, rồi mới quyết định. Chỉ có như vậy, chúng ta mới không bị hoảng loạn hay hưng phấn quá độ. Con đường đi trên TTCK là rất nhọc nhằn, nhưng nếu có sự nghiêm túc và tỉnh táo, sự thành công sẽ đến.
Tác giả: Nguyễn Hồng Điệp
